Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kaliszu

POSTANOWIENIE

K., dnia 19 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wojciech Vogt

Sędziowie: SSO Barbara Mokras

SSO Janusz Roszewski – spr.

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2015 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) S. A. w G.

przy udziale K. S.

o wyjawienie majątku

w przedmiocie zażalenia uczestniczki postępowania

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt I Co 781/14

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

Sygn. akt II Cz 327/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu zasądził od dłużniczki K. S. na rzecz wierzyciela (...) S. A. w G. kwotę 107,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie z wniosku (...)
S. A. w G. o wyjawienie majątku dłużniczki K. S..

Zażalenie na powyższe orzeczenie wniosła dłużniczka K. S. zaskarżając je w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez nieobciążanie dłużniczki obowiązkiem zwrot wierzycielowi kosztów postępowania z powodu jej trudnej sytuacji finansowej.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak zasadnie wskazał Sąd Rejonowy, obowiązek poniesienia kosztów postępowania w sprawie o wyjawienia majątku uregulowany został w przepisie art. 770 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji [tu: wyjawienia majątku].

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, w tym – w przypadku reprezentowania strony wygrywającej przez profesjonalnego pełnomocnika - koszty wynagrodzenie tego pełnomocnika, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach […].

Odstępstwo od powyższej reguły zostało przewidziane m.in. w art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., według którego w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Do „wypadków szczególnie uzasadnionych” należy zakwalifikować okoliczności związane z przebiegiem procesu (np. wytoczenie sprawy w oparciu o utrwaloną interpretację przepisów, od której następnie odstąpiono, precedensowy charakter sprawy, nielojalne prowadzenie procesu przez stronę przeciwną, charakter żądania poddanego pod rozstrzygnięcie sądu), ale również pozostające poza jego obszarem (np. stan majątkowy stron, ich sytuacja życiowa).

Całokształt okoliczności sprawy wskazuje, że w niniejszym wypadku nie zachodzą ww. okoliczności, które zezwalałyby na zwolnienie uczestniczki postępowania z obowiązku zwrotu wnioskodawcy kosztów postępowania.

W niniejszej sprawie wierzyciel zainicjował postępowanie w sprawie o wyjawienie majątku z powodu bezskuteczności egzekucji prowadzonej na podstawie prawomocnego nakazu zapłaty zasądzającego od dłużniczki na rzecz wierzyciela kwotę pieniężną. Oznacza to, że przedmiotowe postępowanie zostało przeprowadzone z przyczyn leżących po stronie uczestniczki postępowania i jego przeprowadzenie nie stanowiło wobec niej nadużycia prawa. Z akt sprawy nie wynika także nielojalna postawa wierzyciela wobec dłużniczki w zakresie sposobu prowadzenia niniejszego postępowania.

W ocenie Sądu Okręgowego nieobciążanie uczestniczki postępowania obowiązkiem zwrotu wnioskodawcy kosztów postępowania nie jest także uzasadnione trudną sytuacją materialną skarżącej. Jak wynika ze złożonego przez dłużniczkę oświadczenia majątkowego, treści wyjawienia majątku, oraz zeznań złożonych na posiedzeniu sądowym w dniu
29 kwietnia 2014 r., dłużniczka jest zatrudniona na ½ etatu i z tego tytułu otrzymuje stałe wynagrodzenie w kwocie 425,00 zł. Mąż dłużniczki osiąga stały dochód w kwocie 1.200,00 zł miesięcznie. Małżonkowie mają na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci, opłacają czynsz najmu w wysokości 700,00 zł miesięcznie. Korzystają z pomocy finansowej matki dłużniczki, a także otrzymują świadczenie rodzinne w kwocie 218,00 zł. Są zadłużeni na kwotę 10.000,00 zł, które to zadłużenie jest egzekwowane z kwot zwrotu nadpłaty podatków.

Powyższe wskazuje, że co prawda sytuacja uczestniczki postępowania jest trudna, jednak nie w stopniu uzasadniającym zwolnienie jej z obowiązku zwrotu wierzycielowi poniesionych kosztów postępowania w stosunkowo niewielkiej kwocie w wysokości
107,00 zł. Zwolnienie to, jako wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik postępowania, może być bowiem orzeczone jedynie w sytuacjach szczególnych i to w stopniu nacechowanym wyjątkowością. Tego rodzaju sytuacja, zwłaszcza w kontekście wysokości przedmiotowych kosztów, nie zachodzi w niniejszej sprawie. W szczególności nie może za taką oceną przemawiać fakt istnienia zadłużenia wobec innych wierzycieli, albowiem stanowiłoby to niczym nieuprawnione promowanie jednego wierzyciela względem drugiego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności - na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. - orzeczono jak w sentencji.