II Ca 170/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Kaliszu z 2015-06-25
Sygn. akt II Ca 170/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
K., dnia 25 czerwca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Wojciech Vogt (spr.) |
Sędziowie: |
SSO Henryk Haak SSO Janusz Roszewski |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt |
po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2015 r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z powództwa J. B.
przeciwko (...) S.A. z/s w Ł.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie W..
z dnia 23 grudnia 2014r. sygn. akt I C 2676/13
1. zmienia punkty II i III zaskarżonego wyroku i nadaje im następujące brzmienie:
„II. zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz powoda J. B. kwotę 5.500 zł (pięć tysięcy pięćset zł) z ustawowymi odsetkami od kwoty 3500 zł od dnia 21 września 2013 r.,
III. w pozostałym zakresie powództwo oddala”
2. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 400 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
II Ca 170/15
UZASADNIENIE
Powód J. B. wniósł przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna w Ł. o zapłatę kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2013 r. oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.
Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskiej wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014 r. umorzył postępowanie co do roszczenia ponad kwotę 6500 zł i zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej Spółki Akcyjnej w Ł. na rzecz powoda J. B. kwotę 3500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2013r., a w pozostałym zakresie powództwo oddalił i orzekł o kosztach postepowania.
Apelację od tego rozstrzygnięcia złożył powód zaskarżając wyrok w zakresie oddalenie powództwa co do kwoty 2000 zł zarzucając naruszenie art. 455 § 1 k.c. przez przyjęcie , że kwota zadośćuczynienia w wysokości 8000 zł jest odpowiednia i adekwatna do rozmiaru krzywdy, podczas gdy adekwatna jest kwota 10.000 zł. W oparciu o ten zarzut wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i zasądzenie dalszej kwoty 2000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2013 r., zmianę orzeczenia o kosztach i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.
Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).
Należy podkreślić, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił zakres cierpień i uszkodzeń ciała jakich doznał powód w wyniku zdarzenia szkodzącego. Przy pomocy biegłego sądowego Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że przebyte urazy spowodowały u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 3%. Biegły wyraźnie wskazał – a stanowisko swoje przekonywująco uzasadnił – że inne uszkodzenia ciała doznane w wyniku wypadku nie spowodowały trwałego uszczerbku na zdrowiu. Nie można więc mieć wątpliwości, że urazy doznane przez powoda spowodowały wyższy uszczerbek i to w wysokości 5%. Ewentualne ustalenia przedsądowe nie wiążą Sądu i nie mogą podważyć prawidłowych ustaleń dokonanych w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie.
W ocenie Sądu Okręgowego – biorąc pod uwagę trwałość uszczerbku na zdrowiu doznanego przez powoda w wysokości 3%, zakres doznanych cierpień fizycznych i psychicznych, sposób i czas trwania leczenia i związane z tym dolegliwości – odpowiednią kwotą zadośćuczynienia będzie co najmniej kwota 10.000 zł.
Obecnie w orzecznictwie coraz częściej pojawia się śmiałość, z jaką strony postępowania i same sądy odwołują się do procentowych rozmiarów uszczerbku na zdrowiu oraz kwot pieniężnych, które powinny – w ich ocenie – odpowiadać procentowemu uszczerbkowi na zdrowiu. Do wskazanych przeliczników odwołują się strony postępowania, formułując swoje roszczenia procesowe. Podobnie sądy w sposób wyraźny lub dorozumiany wskazują na przyjmowane przez siebie przeliczniki, niekiedy sugerując ich obiektywny, powszechny charakter. W niektórych sprawach sądy po uwzględnieniu powództwa, odwołują się do wymienionych przeliczników, by uzasadnić, że zasądzona kwota ma umiarkowanych charakter. Powyższą tendencje uznaje się w doktrynie, co do zasady za trafną. Zasadnie wskazuje się bowiem na samodzielny charakter uszczerbku na zdrowiu jako krzywdy domagającej się odrębnej kompensacji. Wyraźne stanowisko sądu orzekającego w sprawie o zadośćuczynienie w kwestii zastosowania przelicznika posiada również doniosłe znaczenie w zakresie pewności prawa, umożliwiając zestawienie rozpoznawanej sprawy z innymi, w których rozmiar uszczerbku na zdrowiu był zbliżony. Co więcej, obiektywizacja w tym zakresie byłaby możliwa nawet na poziomie prawodawczym. Nie chodzi oczywiście o określenie sztywnego taryfikatora uszczerbków na zdrowiu, jak zwykli przyjmować krytycy tej koncepcji, lecz o wyznaczenie granic sędziowskiej swobody decyzyjnej, a zwłaszcza minimalnych kwot, które powinny przysługiwać poszkodowanemu za każdy procent doświadczanego uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, Wysokość zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w orzecznictwie sądów w latach 2010 – 2011 – analiza empiryczna, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Prawo w działaniu. Sprawy cywilne 15/2013, s. 272-273 i podane tam orzecznictwo sądów apelacyjnych)
Analiza empiryczna wskazuje, że zadośćuczynienia ustalane przez sądy rejonowe są wyraźnie niższe od tych ustalanych przez sądy okręgowe. Orzecznictwo sądów okręgowych oscyluje zazwyczaj wokół kwoty 4000 zł za 1% inwalidztwa , a w niektórych przypadkach kwota ta sięga nawet kwoty 10.000 zł za 1% uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, op.cit. s. 273). Należy tez pamiętać, że stopa życiowa poszkodowanego nie ma wpływu na wysokość zadośćuczynienia, nie może też kwota ta być ograniczana przez tzw. przeciętną stopę życiowa społeczeństwa, co było lansowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego w latach siedemdziesiątych XX wieku (por. wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2011 r., I A Ca 298/11 i stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 17 września 2010 r., II CSK 94/10).
W tej sytuacji uznanie kwoty 10.000 zł za odpowiednie zadośćuczynienie dla powoda jest w pełni zasadne.
Sąd Okręgowy rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, co wynika bezpośrednio z art. 378§ 1 k.p.c. Granice apelacji wyznaczają dwa elementy:
1. granice zaskarżenia,
2. pozostałe składniki określone w art. 368 § 1 pkt. 2-5 k.p.c.
Powód w apelacji wyraźnie określił zakres zaskarżenia orzeczenia. Zaskarżył wyrok w części, w zakresie oddalenie powództwa co do kwoty 2000 zł. Nie zaskarżył wyroku w pozostałym zakresie, a wiec w pozostałej części pkt. III wyroku Sądu Rejonowego uprawomocnił się wobec braku zaskarżenia. Sąd Okręgowy uwzględnił apelacje w całości mimo, że nie uwzględnił wszystkich wniosków apelacyjnych, które wykraczały poza zakres zaskarżenia (por. Andrzej Zieliński, Wyrok sądu II instancji w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2014 r. s. 89-90).
Mając powyższe na uwadze należało zgodnie z art. 386 k.p.c. i 98 k.p.c., orzec jak w sentencji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: Wojciech Vogt, Henryk Haak , Janusz Roszewski
Data wytworzenia informacji: