II Ca 316/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Kaliszu z 2014-09-25
Sygn. akt II Ca 316/14
POSTANOWIENIE
Dnia 25 września 2014 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Wojciech Vogt |
Sędziowie: |
SSO Marian Raszewski (spr.) SSO Barbara Mokras |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt |
po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z wniosku M. K.
z udziałem Z. M. (1)
o podział majątku wspólnego
na skutek apelacji uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Kaliszu
z dnia 19 marca 2014r. sygn. akt I Ns 265/11
p o s t a n a w i a:
I. oddalić apelację,
II. zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 1800 zł ( jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.
Sygn. akt II Ca 316/14
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 19 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni M. K.i uczestnika postępowania Z. M. (1)w ten sposób, że przyznał na rzecz wnioskodawczyni M. K.własność lokalu mieszkalnego nr (...)położonego w K.przy ul. (...)dla którego Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)wraz z udziałem w 2632/10000 części we współwłasności gruntu oraz części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali - w nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)oraz prawo użytkowania części nieruchomości położonej w K.przy ul. (...)oznaczonej jako działka nr (...) (...)o powierzchni (...)stanowiącą część działki m (...)dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)- według projektu podziału stanowiącego załącznik do opinii biegłego geodety L. B.z dnia 25 listopada 2013r., natomiast na rzecz uczestnika postępowania Z. M. (1)przyznał własność samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...); dodatkowo na rzecz każdego z uczestników postępowania przyznano enumeratywnie wymienione ruchomości. Z tytuły dopłaty zasądził od wnioskodawczyni M. K.na rzecz uczestnika postępowania Z. M. (1)kwotę 5.107,92 zł płatną w terminie 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności. Nadto oddalił wniosek uczestnika postępowania Z. M. (1)w zakresie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym. Oprócz tego zarządził sprzedaż, stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, prawa własności lokalu mieszkalnego nr (...)położonego w K.przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)wraz z udziałem w 2828/10000 części we współwłasności gruntu oraz części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali - w nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)wraz z prawem użytkowania części nieruchomości położonej przy ul. (...)w K.oznaczonej jako działka nr (...) (...)d o powierzchni 0,0177 ha stanowiącej część działki (...)- według projektu podziału stanowiącego załącznik do opinii biegłego geodety L. B.z dnia 25 listopada 2013r. Sumę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości opisanej nakazał wypłacić na rzecz wnioskodawczyni M. K.w 70% i uczestnika postępowania Z. M. (1)w 30%/
Sąd Rejonowy ustalił, że małżeństwo wnioskodawczyni M. K.i uczestnika postępowania Z. M. (1)zawarte w dniu 7 października 1997r. zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 17 czerwca 2010r. w sprawie I C 587/10, który uprawomocnił się w dniu 9 lipca 2010r. W małżeństwie stron obowiązywał ustrój wspólności majątkowej. W dniu 27 lipca 2000r. strony nabyły za cenę 35.000 zł udział w 1032/4608 części we współwłasności nieruchomości położonej w K.przy ul. (...), dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta (...). W dniu 19 czerwca 2001r. wnioskodawczyni M. K.sprzedała za kwotę 60.000 zł stanowiące jej majątek osobisty spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w K.przy ul. (...). W dniu 27 czerwca 2001r. strony nabyły za cenę 20.000 zł udział w 1694/4608 części we współwłasności nieruchomości położonej w K.przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...). Cena zakupu została uiszczona z pieniędzy uzyskanych przez wnioskodawczynię ze sprzedaży prawa do lokalu przy ul. (...). Na skutek dokonanych zakupów udziałów we współwłasności nieruchomości przy (...) strony objęły w posiadanie lokale nr (...)w budynku mieszkalnym na tej nieruchomości. Strony zamieszkały w lokalu nr (...), a lokal nr (...)wynajęły lokatorowi. W czasie trwania związku małżeńskiego strony dokonały licznych nakładów zarówno w zajmowanym przez siebie lokalu jak i na całej nieruchomości. Prawomocnym postanowieniem z dnia 4 grudnia 2006r. w sprawie Ns 941/2005 Sąd Rejonowy w Kaliszu dokonał zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w K.przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...)poprzez ustanowienie odrębnej własności lokali. W wyniku podziału strony we wspólności ustawowej małżeńskiej otrzymały własność lokalu mieszkalnego nr (...)wraz z udziałem we współwłasności gruntu i części wspólnych budynku w 2828/10000 części oraz lokalu mieszkalnego nr (...)wraz z udziałem we współwłasności gruntu i części wspólnych budynku w 2632/10000 części. Ponadto tym samym postanowieniem dokonano podziału do użytkowania niezabudowanej części nieruchomości położonej w K.przy ul. (...)stanowiącej działkę gruntu nr (...). W wyniku tego podziału wnioskodawczyni i uczestnik postępowania otrzymali do użytkowania działkę o pow.
O,0342 ha oznaczoną nr 62/4a w wariancie II projektu podziału stanowiącego załącznik do opinii biegłego geodety Z. M. (2)z dnia 13 lutego 2003r. Strony otrzymały też dopłatę z tytułu wyrównania wartości udziałów we współwłasności nieruchomości. Wartość nieruchomości położonej w K.przy ul. (...)według stanu na dzień 15 marca 2007r. a cen z chwili obecnej wynosi 265.000 zł, w tym wartość lokalu nr (...)– 41.000zł, a wartość lokalu nr (...)– 85.000 zł.
Obecnie strony są właścicielami lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...) wraz z udziałem w 2828/10000 części we współwłasności gruntu oraz części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali - w nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...) oraz lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym przy ul. (...) w K., dla którego Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...) wraz z udziałem w 2632/10000 części we współwłasności gruntu oraz części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali - w nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...). Wartość lokalu nr (...) w budynku położonym w K. przy ul. (...) według stanu na dzień 9 lipca 2010r. a cen z chwili obecnej wynosi 41.000 zł, a wartość lokalu nr (...) w tym samym budynku wynosi 92.000 zł.
Lokal nr (...) przy ul. (...) w K. jest wynajmowany. Od czasu rozwodu stron czynsz najmu pobierany od lokatora przez uczestnika postępowania Z. M. (1) wynosi 180 zł miesięcznie. Uczestnik postępowania nie rozliczał się z pożytków z tytułu wynajmu lokalu z wnioskodawczynią.
Wnioskodawczyni M. K. jest posiadaczką działki rekreacyjnej nr (...) na terenie POD (...) w miejscowości S.. W czasie trwania związku małżeńskiego strony dokonały na powyższej działce szeregu nakładów z majątku wspólnego, których łączna wartość wynosi 5.974,22 zł.
Tytułem podatków od nieruchomości od czasu rozwodu stron uczestnik postępowania Z. M. (1) uiścił kwotę 1232,32 zł, a wnioskodawczyni M. K. - kwotę 70,70 zł.
Strony na dzień 1 marca 2010r. posiadały zgromadzone środki pieniężne w kwocie 58.000 zł z czego 8.000 zł znajdowało się na rachunku bieżącym, a 50.000 zł zostało zdeponowane na lokacie, do której dostęp miały obie strony. W dniu 1 marca 2010r. wnioskodawczyni M. K. wypłaciła ze wspólnego rachunku bankowego stron kwotę 8.000 zł, którą przeznaczyła na własne potrzeby. W tym samym dniu uczestnik postępowania Z. M. (1) przeniósł pieniądze w kwocie 50.000 zł zdeponowane na lokacie na inny rachunek bankowy, do którego dostępu nie miała wnioskodawczyni.
W dniu 1 marca 2010r. strony definitywnie zerwały łączące je więzi gospodarcze. Pieniądze z lokaty znajdują się nadal w posiadaniu uczestnika postępowania Z. M. (1).
W czasie małżeństwa strony nabyły samochód osobowy marki S. (...) nr rej. (...). Samochód obecnie znajduje się w posiadaniu uczestnika postępowania Z. M. (1). Wartość pojazdu wynosi 5.000 zł.
M. K. utrzymuje się z emerytury w kwocie 1050 zł miesięcznie i dodatkowo z wynagrodzenia za pracę w kwocie 1200 zł miesięcznie. Uczestnik postępowania Z. M. (1) utrzymuje się z emerytury w kwocie 1500 zł miesięcznie.
Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku uczestnika postępowania o ustalenie nierównych udziałów, Sąd I instancji wskazał, iż udziały małżonków w majątku wspólnym co do zasady są równe (art. 43 § 1 k.r.i op.). Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku (art. 43 § 2 k.r.i op.). W ocenie Sądu jednak uczestnik postępowania Z. M. (1) w żaden sposób nie wykazał, by wnioskodawczyni M. K. nie czyniła starań w zakresie dbałości o potrzeby rodziny i pomnożenie majątku wspólnego stron, a rozbieżność w wysokości zarobków osiąganych przez każdego z małżonków sama w sobie nie stanowi podstawy do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.
Na podstawie art. 45 § l k.r.i op. Sąd Rejonowy dokonał rozliczenia wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na jego majątek osobisty małżonków, a także wydatków i nakładów, które poczynili ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny.
W zakresie rozliczenia nakładów poniesionych przez małżonków z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni - działkę rekreacyjną, Sąd wskazał, że skoro wartość nakładów na działkę rekreacyjną wnioskodawczyni wyniosła 5.974,22 zł, to wnioskodawczyni winna z tego tytułu zwrócić na rzecz uczestnika postępowania kwotę 2987,11 zł ( (...),22:2). Co do nakładów każdej ze stron z majątku osobistego na majątek wspólny to w ocenie Sądu a quo rozliczeniu w niniejszej sprawie podlega nakład wnioskodawczyni M. K. na zakup udziału we współwłasności nieruchomości przy ul. (...) w kwocie 20.000 zł. Pozostałe nakłady, których rozliczenia domagały się strony Sąd uznał za nieudowodnione.
W celu wyliczenia wartości nakładu poczynionego przez M. K. z majątku osobistego na majątek wspólny na lokale mieszkalne wchodzących w skład majątku wspólnego stron (nabyte w drodze zniesienia współwłasności nieruchomości przy ul. (...)), Sąd Rejonowy ustalił wartość nieruchomości przy ul. (...) na moment poniesienia przez wnioskodawczynię nakładu, wskazując, iż strony za 20.000 zł nabyły w dniu 26 czerwca 2001 r. udział w nieruchomości w 1694/4608 części. Zatem (...) części była warta 11,81 zł (20.000: (...)), a więc wartość całej nieruchomości wynosiła 54.420,48 zł (11,81x4608). Obliczając wartość nieruchomości z momentu nabycia przez strony udziału w nieruchomości z majątku wspólnego, Sąd wskazał, iż w 2000r. strony nabyły za 35.000 zł udział w nieruchomości w 1032/4608 części, a zatem na ten moment wartość udziału w 1/4608 części wynosiła 33,91 zł (35.000: (...)), a wartość całej nieruchomości 156.257,28 zł (33,91x4608). Tym samym wartość nakładu wnioskodawczyni z momentu jego poczynienia stanowiła 36,75% wartości nieruchomości (kwoty 54.420,48 zł), a wartość inwestycji z majątku wspólnego z momentu jej dokonania wynosiła 22,39% wartości nieruchomości. Zatem stosunek udziału majątku wspólnego do majątku osobistego wnioskodawczyni wyniósł 22,39:36,75= 60%. Udział majątku wspólnego we współwłasności nieruchomości wynosił zatem 60%, a udział majątku osobistego wnioskodawczyni 40%. Według tego stosunku wartości ustalony został udział majątku osobistego wnioskodawczyni na dzień zniesienia współwłasności nieruchomości przy ul. (...) i przyznania w jego wyniku stronom odrębnej własności dwóch lokali. Wartość lokalu nr (...) według stanu na dzień zniesienia współwłasności nieruchomości i obecnych cen wynosiła 85.000 zł. Z tego 40% czyli kwota 34.000 zł stanowi nakład wnioskodawczyni z jej majątku osobistego. Zatem wartość lokalu nr (...) według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej między stronami a cen z chwili obecnej (92.000 zł) dla celów ustalenia wartości majątku wspólnego, w tym lokalu podlegającego rozliczeniu, winna zostać pomniejszona o 34.000 zł. w konkluzji Sąd I instancji uznał, iż aktualna wartość majątku wspólnego stron w lokalu nr (...) wynosi zatem 58.000 zł (92.000-34.000), a więc każdej ze stron wartościowo przypada po 29.000 zł (58.000:2).
Przy rozliczaniu udziału nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny stron w postaci zakupu udziałów we współwłasności nieruchomości Sąd a quo nie uwzględnił kwoty otrzymanej przez strony tytułem dopłaty w sprawie Ns 941/05, wskazując, iż kwotę tę strony wydatkowały wspólnie, przy czym żadna z nich nie wykazała na co pieniądze te konkretnie (i w jakiej części) zostały przeznaczone. Zatem w ocenie Sądu Rejonowego nie ma możliwości stwierdzić, w jakim ewentualnie elemencie istniejącego na dzień rozwodu majątku stron zawarł się nakład wnioskodawczyni. Tym samym Sąd uznał, iż nie można ustalić jego aktualnej wartości podlegającej rozliczeniu.
Dokonując rozliczenia składników majątku małżonków, na podstawie art. 43 § 1 k.r.i op. Sąd wskazał, iż każdej ze stron przysługuje połowa wartości samochodu osobowego marki S. (...) tj. kwota 2.500 zł (5.000:2), oraz połowa środków pieniężnych posiadanych przez strony, która na dzień 1 marca 2010r. wynosiła 58.000 zł.
Mając na uwadze, że wnioskodawczyni pobrała ze wspólnego konta kwotę 8.000 zł, a uczestnik postępowania pozbawił M. K. dostępu do oszczędności w kwocie 50.000 zł, a więc uczestnik postępowania powinien zwrócić M. K. kwotę 21.000,00 zł.
Tytułem rozliczenia wydatków z majątku osobistego każdej ze stron na majątek wspólny poniesionych na uiszczenie podatków od nieruchomości, wnioskodawczyni powinna zwrócić na rzecz uczestnika postępowania kwotę 616,16 zł (1.232,32:2), a uczestnik postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 35,35 zł (70,70:2).
Na podstawie art. 618 § 1 k.p.c. Sąd dokonał również rozliczenia pożytków uzyskiwanych przez strony z majątku wspólnego. Sąd wskazał, że pożytki przysługują każdej ze stron w takim stosunku, w jakim ma ona udział w majątku wspólnym (art. 207 k.c.) tj. po połowie. Skoro zatem uczestnik postępowania Z. M. (1) od momentu rozwodu stron pobierał pożytki z najmu lokalu nr (...) przy ul. (...), z których nie rozliczał się z wnioskodawczynią, w kwocie 7.920 zł, to winien zwrócić wnioskodawczyni kwotę 3.960 zł (7920:2).
Z uwagi na okoliczność, iż żadna ze stron nie chciała otrzymać lokalu nr (...) przy ul. (...) Sąd Rejonowy zarządził jego sprzedaż stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 212 § 2 k.c.). W myśl zasady, iż zarządzając sprzedaż rzeczy wspólnej Sąd może jednocześnie rozstrzygnąć o wzajemnych roszczeniach współwłaścicieli (art. 625 k.p.c.), Sąd ustalił, w jakiej proporcji każdej ze stron winna przypaść cena sprzedaży lokalu nr (...), przyjmując proporcje odzwierciadlające udział nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny stron (40%) ustalone przy obliczaniu udziału wartościowego stron w lokalu nr (...). W konsekwencji Sąd uznał, iż wnioskodawczyni z ceny sprzedaży lokalu nr (...) powinno przypaść 70% (40% nakład z majątku osobistego + 30% jako udział w majątku wspólnym).
Uzasadniając przyznanie lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w K. na własność wnioskodawczyni, Sąd I instancji podniósł, iż jest ono uzasadnione głównie wysokością dopłaty, którą winna w takiej sytuacji uiścić M. K. na rzecz uczestnika postępowania. Jej wartość jest dużo mniejsza niż musiałby zwrócić na rzecz wnioskodawczyni Z. M. (1) w przypadku rozstrzygnięcia odwrotnego, przy uwzględnieniu także kwoty przypadającej wnioskodawczyni tytułem rozliczenia nakładów z jej majątku osobistego. Ponadto Sąd zauważył, że wnioskodawczyni ma wparcie finansowe ze strony dzieci, co czyni pewniejszym uzyskanie przez nią środków na uiszczenie dopłaty i wywiązanie się przez nią ze zobowiązania pomimo niewielkich dochodów jakie wnioskodawczyni osiąga na bieżąco. Z kolei sytuacja majątkowa uczestnika postępowania Z. M. (1) nie pozwala mu na zgromadzenie z bieżących dochodów kwoty, którą musiałby uiścić na rzecz wnioskodawczyni w sytuacji, w której przedmiotowy lokal zostałby przyznany jemu na własność.
Apelację od powyższego postanowienia wniósł uczestnik postępowania Z. M. (1), wnosząc o jego uchylenie w zakresie przyznania lokalu mieszkalnego nr (...)przy ul. (...)w K.na własność wnioskodawczyni, dla którego Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...), wraz z udziałem w 2632/10000 części we współwłasności gruntu oraz części wspólnych budynku i urządzeń nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali - w nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)oraz prawo użytkowania części nieruchomości położonej w K.przy ul. (...)oznaczonej jako działka nr (...) (...)o powierzchni (...)stanowiącą część działki m (...) dla której Sąd Rejonowy w Kaliszu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...)- według projektu podziału stanowiącego załącznik do opinii biegłego geodety L. B.z dnia 25 listopada 2013r. Oprócz tego apelujący domagał się zasądzenia na swoją rzecz od wnioskodawczyni połowy wartości wspólnego majątku, którego całkowita wartość wynosi 133.000 zł.
Apelujący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 567 § 3, 680, 688, 617, 622 § 2, 624 i 625 k.p.c. oraz art. 33 § 1 i 2 i 33 pkt 1 k.r.i.op.
W uzasadnieniu skarżący podniósł pominięcie, pomimo zeznań świadków I. S. i W. S., jego wkładu fizycznego i osobistego wkładu finansowego na modernizację lokalu nr (...) przy ul. (...) w K., klatki schodowej, strychu, pomieszczenia gospodarczego oraz na adaptację przynależnego jemu ogrodu, który był znacznie większy niż wkład wnioskodawczyni, jak również pominięcie zapisów aktów notarialnych umów kupna udziałów w nieruchomości przy ul. (...) z dnia 27 lipca 2000 r. i 27 czerwca 2001 r. Nadto apelujący zarzucił, że rozstrzygając niniejszą sprawę, Sąd I instancji pominął „ugodę” zawartą w dniu 16 czerwca 2010 r. między wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania, w której „wnioskodawczyni zobowiązała się do wyprowadzenia z lokalu nr (...) przy ul. (...) w K.”. Wskazał również, że zaopatrzył przedmiotowy lokal w nowe meble i sprzęt gospodarstwa domowego, a także ponosi koszty jego eksploatacji. Nadto skarżący podniósł, iż część środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym należącym do wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, z którego sfinansowali zakup udziałów w nieruchomości położonej przy ul. (...) w K., pochodziła ze środków pieniężnych zgromadzonych przez niego przed zawarciem związku małżeńskiego z wnioskodawczynią. Apelujący zaprzeczył, jakoby zakup udziałów dokonany w dniu 27 czerwca 2001 r. pochodził ze środków pieniężnych należących do wnioskodawczyni, wskazując, że w tym czasie wnioskodawczyni finansowała wesele swojej córki oraz urządzenie mieszkania swojego syna. Podniósł również, że nieprzyznanie uczestnikowi postępowania lokalu nr (...) godzi w jego podstawy egzystencji.
W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
W zakresie zarzutu naruszenia przez zaskarżone postanowienie przepisów postępowania, tj. art. 567 § 3, 680, 688, 617, 622 § 2, 624 i 625 k.p.c., należy wskazać, iż apelujący w żaden sposób nie wykazał, na czym to naruszenie miałoby polegać, a przy tym, w jaki sposób uchybienie tym przepisom mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Z uzasadnienia apelacji wynika, że apelujący zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu naruszenie przepisu postępowania art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych bez uwzględnienia wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów, jak również dowolną ocenę pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie.
Jako nieuzasadniony Sąd Okręgowy poczytał zarzut dowolnej oceny zapisów aktów notarialnych umów kupna udziałów w nieruchomości przy ul. (...) z dnia 27 lipca 2000 r. i 27 czerwca 2001 r. Jak wynika z treści § 4 aktu notarialnego z dnia 27 lipca 2000 r., udziały w nieruchomości przy ul. (...) w K. zostały zakupione przez wnioskodawczynię i uczestnika postępowania ze środków pieniężnych pochodzących z ich majątku dorobkowego, co jest tożsame z ustaleniem Sądu I instancji, według którego przedmiotowe udziały zostały nabyte zarówno przez wnioskodawczynię, jak i uczestnika postępowania. Z kolei z treści § 5 aktu notarialnego z dnia 27 czerwca 2001 r. wynika jedynie, że małżonkowie zakupili udziały w przedmiotowej nieruchomości na prawach wspólności ustawowej, bez jakiegokolwiek wskazania źródła środków pieniężnych przeznaczonych na zakup udziałów. W tym stanie rzeczy dokonane przez Sąd I instancji ustalenie, że przedmiotowe udziały zostały nabyte ze środków pieniężnych pochodzących z majątku osobistego wnioskodawczyni nie stoi w sprzeczności z osnową aktu notarialnego z dnia 27 czerwca 2001 r. Tego rodzaju ustalenie należy poczytać za uzasadnione wobec faktu, że w dniu 19 czerwca 2001 r. wnioskodawczyni sprzedała wchodzące w skład jej majątku osobistego własnościowe, spółdzielcze prawo do lokalu za cenę 60.000 zł, co oznacza, że dysponowała kwotą, którą mogła przeznaczyć na zakup udziałów. Oceny tej nie może zmienić podnoszona przez apelującego okoliczność, że w okresie dokonywania zakupu udziałów wnioskodawczyni finansowała wydatki swoich dzieci, albowiem po potrąceniu kwoty zakupu udziałów wnioskodawczyni dysponowała jeszcze kwota 40.000 zł, która była na tyle duża, że nie można uznać, iż nie wystarczała na pokrycie przedmiotowych wydatków. Należy także wskazać, iż podnoszona przez apelującego okoliczność, jakoby środki na zakup udziałów pochodziły z lokat posiadanych przez uczestnika postępowania przed zawarciem małżeństwa z wnioskodawczynią, nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.
Nie można także uznać za słuszny zarzut apelującego, iż rozstrzygając niniejszą sprawę w zakresie przyznania wnioskodawczyni na własność lokalu nr (...), Sąd I instancji pominął porozumienie zawarte w dniu 16 czerwca 2010 r. między wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania, w którym małżonkowie podali swoje „ostateczne” wersje podziału majątku dorobkowego (k. 132). Podkreślić bowiem należy, że jakiekolwiek porozumienia w tej materii nie przybierające formy aktu notarialnego nie mają charakteru prawnie relewantnych (wiążących) postanowień.
Odnosząc się do zarzutu nieuwzględnienia przez Sąd I instancji przy rozstrzyganiu o przyznaniu wnioskodawczyni na własność lokalu nr (...), faktu wniesienia przez uczestnika postępowania wkładu finansowego oraz jego nakładu pracy na modernizację lokalu nr (...) przy ul. (...) w K., klatki schodowej, strychu, pomieszczenia gospodarczego oraz na adaptację przynależnego jemu ogrodu, należy podnieść, iż okoliczność dokonywania przez jednego z małżonków prac fizycznych w celu modernizacji składników majątku wspólnego nie podlega rozliczeniu w postępowaniu o podział tego majątku. Co się natomiast tyczy wkładu finansowego, to nie zostało udokumentowane, by środki pieniężne przeznaczone na modernizację pochodziły ze środków pochodzących z majątku osobistego uczestnika postępowania.
Nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut apelującego, że przeciwko przyznaniu wnioskodawczyni na własność lokalu nr (...) stoi na przeszkodzie fakt, iż po rozwiązaniu jego małżeństwa z wnioskodawczynią zaopatrzył lokal nr (...) w nowe meble i sprzęt gospodarstwa domowego, gdyż przyznanie wnioskodawczyni własności lokalu nie oznacza przyznania własności jego umeblowania, a także innego sprzętu domowego, a zatem nie ma prawnych przeszkód w zatrzymaniu tych rzeczy przez uczestnika postępowania. Odnośnie natomiast kwestii ponoszenia przez uczestnika postępowania kosztów eksploatacji i utrzymania w niepogorszonym stanie lokalu nr (...) w okresie samodzielnego zamieszkiwania w nim po wyprowadzeniu się z niego wnioskodawczyni, należy uznać, iż obciążają one wyłącznie osobę, która zamieszkuje w lokalu, a zatem, w tym wypadku, uczestnika postępowania.
W zakresie zarzutu apelującego, że nieprzyznanie uczestnikowi postępowania lokalu nr (...) godzi w jego podstawy egzystencji, należy podzielić wywód Sądu I instancji, iż jest ono uzasadnione głównie porównaniem wysokości dopłat, które w wyniku przyznania lokalu nr (...) na rzecz jednego z byłych małżonków, winien uiścić właściciel tego lokalu na rzecz drugiego z byłych małżonków. Sąd I instancji słusznie zważył, że w sytuacji przyznania przedmiotowego lokalu wnioskodawczyni, jej wartość jest dużo mniejsza niż musiałby zwrócić na rzecz wnioskodawczyni Z. M. (1) w przypadku rozstrzygnięcia odwrotnego, przy uwzględnieniu także kwoty przypadającej wnioskodawczyni tytułem rozliczenia nakładów z jej majątku osobistego. M. K. powinna bowiem w takiej sytuacji zapłacić uczestnikowi postępowania kwotę 5.107,92 zł. W sytuacji natomiast, gdyby lokal nr (...) został przyznany uczestnikowi postępowania to Z. M. (1) musiałby uiścić na rzecz wnioskodawczyni kwotę 63.000 zł (34.000 zł jako rozliczenie nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni i 29.000 zł jako rozliczenie udziału majątku wspólnego w wartości lokalu nr (...)), natomiast kwota, którą byłaby obowiązana dopłacić wnioskodawczyni zmniejszyłaby się o 29.000 zł. Sąd a quo zważył przy tym trafnie, że sytuacja majątkowa uczestnika postępowania Z. M. (1) nie pozwala mu na zgromadzenie z bieżących dochodów kwoty, którą musiałby uiścić na rzecz wnioskodawczyni w sytuacji, w której przedmiotowy lokal zostałby przyznany jemu na własność, co zmuszałoby go do ewentualnego zaciągnięcia na ten cel kredytu, którego spłata stanowiłaby znaczne obciążanie dla uczestnika postępowania. Należy przy tym w pełni podzielić stanowisko Sądu I instancji, że przy dokonanym przez niego rozstrzygnięciu uczestnik postępowania nadal dysponuje kwotą lokaty posiadanej przez byłych małżonków w dniu 1 marca 2010r., przysługuje mu też dopłata od wnioskodawczyni i udział wartościowy w kwocie uzyskanej ze sprzedaży lokalu nr (...), które to środki pieniężne, powiększone ewentualnie o kwotę kredytu (zapewne mniejszą niż przy obciążeniu Z. M. (1) dopłatą), pozwolą uczestnikowi postępowania na zapewnienie sobie lokalu mieszkalnego na własne potrzeby.
Z powyższego wynika, że nie ma żadnych podstaw do uznania, iż Sąd I instancji naruszył wskazane przez apelującego przepisy prawa materialnego, tj. art. 33 § 1 i 2 i 33 pkt 1 k.r.i.op., zarówno poprzez niewłaściwą ich wykładnię, jak i niewłaściwe zastosowanie.
Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: Wojciech Vogt, Barbara Mokras
Data wytworzenia informacji: