II Ca 483/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Kaliszu z 2015-12-17

Sygn. akt II Ca 483/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 17 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Marian Raszewski

SSO Janusz Roszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. Z.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 27 maja 2015r. sygn. akt I C 480/14

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSO Wojciech Vogt SSO Marian Raszewski SSO Janusz Roszewski

Dnia 18 grudnia 2015 roku

II Ca 483/15

UZASADNIENIE

Powódka B. Z. wystąpiła z powództwem przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. o zapłatę - po dwukrotnym rozszerzenia powództwa – kwoty 52.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz ustalenie że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze mogące powstać w przyszłości następstwa wypadku, a także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 27 maja 2015 r. zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki B. Z. kwotę 47.500 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 9.500 zł od dnia 6 marca 2014 r. i kwoty 25.000 zł od dnia 26 maja 2015 r.. Ustalił , że pozwany ponosi odpowiedzialność na przyszłość za skutki wypadku, któremu uległa powódka w dniu 12 października 2012 r.. Oddalił powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach postępowania.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożył pozwany zaskarżając wyrok w punkcie I co do kwoty 25.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 maja 2015 r. , a w konsekwencji również co do punktu IV i V.

Zarzucił naruszenie prawa materialnego , art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych przez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że odpowiednim i uzasadnionym rozmiarem krzywdy powódki pozostającej w związku przyczynowym z urazem z dnia 12 października 2012 r. jest zadośćuczynienie w kwocie 50.000 zł . Zarzucił również naruszenie art. 100 k.p.c. i 113 ustawy o kosztach sądowych przez ich niewłaściwe niezastosowanie i obciążenie pozwanego kosztami procesu w całości, zamiast zastosowania ich stosunkowego podziału.

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę orzeczenie w zaskarżonym zakresie i zasądzenie kosztów.

Pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne i rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Skarżący nie kwestionuje ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy. Niesporne więc jest, że powódka w wyniku wypadku doznała urazu głowy i barku prawego, urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym oraz ogólnego potłuczenia i posiniaczenia w obrębie całego ciała. Po wypadku powódka przeszła dwa cykle rehabilitacyjne - łącznie przez trzy tygodnie

Szczególnie dotkliwe dla powódki są trwałe skutki doznanych urazów. Leczy się ona nadal ortopedycznie. Odczuwa bóle kręgosłupa w odcinku szyjnym i barku. Dostaje okresowo zastrzyki sterydowe zażywa środki przeciwbólowe i stosuje miejscowo maść przeciwbólową. Ból barku powódka odczuwa w zasadzie przy wszystkich czynnościach, nawet przy krojeniu chleba , czy warzyw. Znacznie osłabła prawa ręka powódki, co powoduje, że nie może w tej ręce nosić przedmiotów , czasem je upuszcza. Trwałość i zakres tych urazów biegły ocenił na 10%. uszczerbku na zdrowiu. Stan ten w przyszłości przyspieszy powstanie zmian zwyrodnieniowych, które okresowo dawać będą duże dolegliwości bólowe.

Psychiatrycznie rozpoznano u powódki zaburzenia psychiczne o charakterze adaptacyjnym. Wypadek wpłynął na jej kondycję psychiczną i stan emocjonalny. Powódka utraciła niezależność w zakresie prowadzenia pojazdów i wykonywania swojej pracy Ma problemy z koncentracja uwagi i pamięcią. Powódka nadal wymaga leczenia oraz ewentualnej psychoterapii. Nie sposób podać, czy w przyszłości pojawią się skutki wypadku czy w przyszłości pojawią się skutki wypadku. Przebyty wypadek spowodował powstanie uszczerbku na zdrowiu psychicznym w wysokości 10 %.

Łącznie powódka doznała 20% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Skarżący w apelacji eksponuje okoliczność, że urazy, których doznała powódka nie wymagały leczenia szpitalnego i inwazyjnych zabiegów operacyjnych. Pomija jednak okoliczność, że trwałość skutków – i to skutków bardzo obciążających - jest znaczna.

W ocenie Sądu Okręgowego kwota należnego powódce zadośćuczynienia jest odpowiednia i ustalenie jej w takiej wysokości nie narusza prawa materialnego, a w szczególności art. 445 k.c. Należy pamiętać, że zdrowie jest niezwykle cenną wartością i nie można deprecjonować jego znaczenia zasądzając za jego utratę symbolicznych kwot. Ustalając wysokość zadośćuczynienia musimy uwzględniać trwałość skutków uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia i zakres procentowego uszczerbku na zdrowiu. Ten uszczerbek w wypadku powódki był znaczny.

Należy przypomnieć, że obecnie w orzecznictwie coraz częściej pojawia się śmiałość, z jaką strony postępowania i same sądy odwołują się do procentowych rozmiarów uszczerbku na zdrowiu oraz kwot pieniężnych, które powinny – w ich ocenie – odpowiadać procentowemu uszczerbkowi na zdrowiu. Do wskazanych przeliczników odwołują się strony postępowania, formułując swoje roszczenia procesowe. Podobnie sądy w sposób wyraźny lub dorozumiany wskazują na przyjmowane przez siebie przeliczniki, niekiedy sugerując ich obiektywny, powszechny charakter. W niektórych sprawach sądy po uwzględnieniu powództwa, odwołują się do wymienionych przeliczników, by uzasadnić, że zasądzona kwota ma umiarkowanych charakter. Powyższą tendencje uznaje się w doktrynie, co do zasady za trafną. Zasadnie wskazuje się bowiem na samodzielny charakter uszczerbku na zdrowiu jako krzywdy domagającej się odrębnej kompensacji. Wyraźne stanowisko sądu orzekającego w sprawie o zadośćuczynienie w kwestii zastosowania przelicznika posiada również doniosłe znaczenie w zakresie pewności prawa, umożliwiając zestawienie rozpoznawanej sprawy z innymi, w których rozmiar uszczerbku na zdrowiu był zbliżony. Co więcej, obiektywizacja w tym zakresie byłaby możliwa nawet na poziomie prawodawczym. Nie chodzi oczywiście o określenie sztywnego taryfikatora uszczerbków na zdrowiu, jak zwykli przyjmować krytycy tej koncepcji, lecz o wyznaczenie granic sędziowskiej swobody decyzyjnej, a zwłaszcza minimalnych kwot, które powinny przysługiwać poszkodowanemu za każdy procent doświadczanego uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, Wysokość zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w orzecznictwie sądów w latach 2010 – 2011 – analiza empiryczna, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Prawo w działaniu. Sprawy cywilne 15/2013, s. 272-273 i podane tam orzecznictwo sądów apelacyjnych)

Analiza empiryczna wskazuje, że zadośćuczynienia ustalane przez sądy rejonowe są wyraźnie niższe od tych ustalanych przez sądy okręgowe. Orzecznictwo sądów okręgowych oscyluje zazwyczaj wokół kwoty 4000 zł za 1% inwalidztwa , a w niektórych przypadkach kwota ta sięga nawet kwoty 10.000 zł za 1% uszczerbku na zdrowiu (por. Mikołaj Wild, op.cit. s. 273). Należy tez pamiętać, że stopa życiowa poszkodowanego nie ma wpływu na wysokość zadośćuczynienia, nie może też kwota ta być ograniczana przez tzw. przeciętną stopę życiowa społeczeństwa, co było lansowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego w latach siedemdziesiątych XX wieku (por. wyrok S.A. w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2011 r., I A Ca 298/11 i stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 17 września 2010 r., II CSK 94/10).

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p.c., orzec jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Grażyna Żółtek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Vogt,  Marian Raszewski ,  Janusz Roszewski
Data wytworzenia informacji: