II Cz 163/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Kaliszu z 2014-06-10
Sygn. akt II Cz 163/14
POSTANOWIENIE
K., dnia 10 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Henryk Haak
Sędziowie: SSO Barbara Mokras – spr.
SSO Janusz Roszewski
po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2014 r. w Kaliszu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa M. Ł.
przeciwko Z. Ł.
o alimenty
w przedmiocie zażalenia pozwanego
na postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim
z dnia 3 lutego 2014 r., III RC 568/13
oraz
wniosku pozwanego o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia
p o s t a n a w i a :
I. zmienić pkt 1 zaskarżonego postanowienia w ten tylko sposób, że zobowiązać pozwanego Z. Ł. do łożenia na rzecz powódki M. Ł. alimentów w kwocie 200,00 (dwieście 00/100) złotych miesięcznie;
II. oddalić zażalenie w pozostałym zakresie;
III. znieść wzajemnie pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym;
IV. stwierdzić swoją niewłaściwość rzeczową do rozpoznania wniosku pozwanego o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia i w tym zakresie przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrowie Wielkopolskim .
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 3 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim udzielił zabezpieczenia powódce M. Ł. w sprawie przeciwko Z. Ł. o alimenty, poprzez zobowiązanie pozwanego do łożenia na rzecz powódki kwoty po 400,00 zł miesięcznie, płatnych do rąk powódki do 10 – ego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w wypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat – począwszy od dnia wydania niniejszego orzeczenia aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania oraz oddalił wniosek w pozostałym zakresie.
Uzasadniając rozstrzygnięcie, Sąd Rejonowy wskazał, że prawomocnym orzeczeniem sądu małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód z winy Z. Ł., a zatem podstawową przesłanką roszczenia powódki jest istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki na skutek orzeczenia rozwodu (art. 60 § 2 k.r.o.). Sąd Rejonowy ustalił, że powódka otrzymuje dochód w wysokości ok. 1.150 zł miesięcznie, który nie wystarcza na zaspokojenie jej potrzeb bytowych, w związku z czym powódka korzysta z pomocy materialnej członków rodziny. Pozwany natomiast osiąga dochód w wysokości 2.900 zł miesięcznie, z którego finansuje comiesięcznie alimenty w kwocie 271,50 zł, koszty utrzymania wynajmowanego mieszkania – 480 zł, koszty zakupu leków – 25 zł i wizyt lekarskich – 50 zł co dwa miesięcznie, a także spłaca kredyt zaciągnięty w trakcie trwania małżeństwa stron w miesięcznych ratach po 950 zł. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy zważył, że sytuacja materialna powódki uległa istotnemu pogorszeniu w porównaniu do tej, jaka istniała przed orzeczeniem rozwodu, co uprawdopodobnia jej roszczenie alimentacyjne wobec pozwanego oraz uzasadnia udzielenie zabezpieczenia tego roszczenia w kwocie 400 zł miesięcznie.
Od powyższego postanowienia pozwany wniósł zażalenie, zaskarżając je w całości i wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku o zabezpieczenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych. Jednocześnie z zażaleniem skarżący wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia do czasu rozpoznania zażalenia.
Skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 60 § 1 i 2 k.r.o. poprzez arbitralne danie wiary gołosłownym twierdzeniom powódki w zakresie jej sytuacji majątkowej i niedanie wiary zeznaniom pozwanego w tym zakresie, jak również w zakresie jego sytuacji majątkowej, oraz – w konsekwencji – błędy w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że sytuacja materialna powódki po rozwodzie pogorszyła się, a usprawiedliwione potrzeby powódki uzasadniają alimenty w kwocie 400 zł miesięcznie pomimo faktu, że powódka zajmuje mieszkanie stanowiące współwłasność stron i nie ponosi z tego tytułu jakichkolwiek kosztów na rzecz pozwanego i pracuje, a także błędne przyjęcie, że możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego pozwalają na orzeczenie od niego na rzecz powódki alimentów.
W uzasadnieniu skarżący podniósł, że jego dochody są równe wydatkom co sprawia, że nie posiada możliwości finansowych do uiszczania na rzecz powódki alimentów, zwłaszcza że spłaca zobowiązania kredytowe zaciągnięte w trakcie trwania małżeństwa stron. Podniósł również, że w celu zabezpieczenia swoich potrzeb powódka winna podjąć lepiej płatną pracę.
W odpowiedzi na zażalenie powódka wniosła o jego oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu podniesiono, że wbrew twierdzeniom pozwanego, powódka samodzielnie ponosi koszty utrzymania mieszkania stron, przy czym nie jest w stanie podjąć innej, lepszej pracy w uwagi na niepełnosprawność.
W piśmie procesowym z dnia 27 marca 2014 r. skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu z dokumentów w postaci umowy kredytu gotówkowego z dnia 5 listopada 2012 r., oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 28 lutego 2014 r. oraz świadectwa pracy z dnia 15 marca 2014 r. – na okoliczność zarobkowych i majątkowych możliwości pozwanego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany osiągał dochód w kwocie 1.785,95 zł z tytułu pobierania świadczenia emerytalnego oraz ok. 1.600 zł brutto (1.135,38 zł netto) z tytułu wynagrodzenia za pracę – łącznie ok. 2.921,33 zł netto miesięcznie, z którego – oprócz własnych kosztów utrzymania - pokrywał wydatki na alimenty na dziecko z poprzedniego małżeństwa w kwocie 271,40 zł, na spłatę kredytów zaciągniętych na potrzeby stron w trakcie trwania małżeństwa w wysokości miesięcznej raty 952 zł. Po uiszczeniu tych należności pozwanemu pozostaje zatem dochód w wysokości ok. 1.700 zł. Powódka natomiast otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 1.150 – 1.200 zł miesięcznie. Różnica w dochodach pomiędzy stronami plasuje się zatem na poziomie ok. 500 – 550 zł, co sprawia, że w celu zapewnienia powódce stopy życiowej, którą miałaby, gdyby nie orzeczono rozwodu, pozwany winien uiszczać na rzecz powódki świadczenie pieniężne w wysokości ok. 250 – 275 zł miesięcznie. Biorąc pod uwagę niewielką wysokość tej kwoty wespół z niskim dochodem powódki, należy uznać, że kwota ta jedynie w części przyczyni się do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że kwota udzielonego przez Sąd I instancji zabezpieczenia powództwa jest wygórowana i – na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. – orzekł jak w punkcie I sentencji postanowienia.
W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy orzekł - na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. – o oddaleniu zażalenia.
Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, z art. 60 § 2 k.p.c. wynika, że przy ocenie zasadności roszczenia alimentacyjnego skierowanego przeciwko małżonkowi wyłącznie winnemu rozpadowi małżeństwa należy porównać sytuację, w jakiej małżonek niewinny znajduje się po rozwodzie, z sytuacją, w jakiej by się znajdował, gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo (m.in. wyrok SN z 07.05.1998 r., III CKN 186/98, Lex nr 83804). Mając na uwadze to założenie, należy uznać, że przy ustalaniu tej sytuacji nie powinno się - co do zasady – uwzględniać obciążeń finansowych obowiązanego powstałych na skutek orzeczenia rozwodu – w rozpatrywanym przypadku – kosztów kredytu zaciągniętego na wynajęcie mieszkania i koszty rozwodu w wysokości miesięcznej spłaty 194,50 zł, jak również ponadprzeciętnych kosztów utrzymania mieszkania małżonka winnego rozkładu pożycia małżeńskiego stron. W tym stanie rzeczy nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut skarżącego, że powódka winna poczynić starania w celu znalezienia nowej, lepiej płatnej pracy.
Odnosząc się natomiast do kwestii rozwiązania stosunku pracy pozwanego na skutek jego wypowiedzenia przez pracodawcę z dniem 15 marca 2014 r., należy uznać, że okoliczność ta nie powinna w dłuższym okresie czasu wpływać na ocenę możliwości zarobkowych pozwanego. Pozwany jest osobą stosunkowo młodą, zdrową, a zatem należy uznać, że ma możliwość podjęcia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym stanie rzeczy możliwości zarobkowe pozwanego z tytułu wynagrodzenia za pracę należy oceniać co najmniej na poziomie najniższego wynagrodzenia, a więc w wysokości zbliżonym do dotychczasowego.
O kosztach zastępstwa procesowego stron orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 in principio k.p.c. i a rt. 108 § 1 zd. 1 k.p.c.
O przekazaniu wniosku pozwanego o wstrzymanie wykonalności zaskarżonego postanowienia orzeczono na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 396 k.p.c., który stanowi, że właściwym do rozpoznania tego rodzaju wniosku jest sąd pierwszej instancji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację: Henryk Haak, Janusz Roszewski
Data wytworzenia informacji: