Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III Ka 606/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Kaliszu z 2022-02-23

Sygn. akt III Ka 606/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 września 2021 roku w sprawie II W 189/20 Sąd Rejonowy w Ostrzeszowie uznał obwinionego R. F. za winnego tego, że w dniu 14 maja 2020 roku, około godziny 12.50 w O. na ulicy (...)- droga publiczna na wysokości posesji oznaczonej numerem (...), kierując pojazdem T. o numerach rejestracyjnych (...) przekroczył dozwoloną w obszarze zabudowanym prędkość o 32 km/h, tj. poruszał się z prędkością 82km/h w miejscu , gdzie obowiązuje ograniczenie do 50 km/h określone znakiem D-42 ,, O. zabudowany „” tj. wykroczenia z art. 92a k.w. i za to na podstawie art. 92a k.w. wymierzył mu karę grzywny w kwocie 400 zł. Oraz obciążył go kosztami postępowania w wysokości 1120 zł.

Apelację od tego wyroku wniósł :

- obrońca obwinionego i zarzucił mu obrazę art. 8 kpw w zw.z art. 7 kpk poprzez uznanie za wiarygodne dokumentów dotyczących legalizacji przyrządu do pomiaru prędkości (...) 20-20 , którym zmierzono prędkość obwinionemu w dniu 14 maja 2020 roku , co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych w zakresie tego , że urządzenie pomiarowe posiadało świadectwo legalizacji , mogło być używane do pomiaru prędkości ,a dokonany przy jego użyciu pomiar prędkości posiada wartość dowodową wykazującą przekroczenie prędkości przez obwinionego.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego oraz o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa kosztów obrony za I i II instancję.

-obwiniony R. F. i zarzucił mu :

1.Obrazę § 5. ust. 1. i 3. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego
2014 roku w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do
pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego, oraz szczegółowego
zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli
metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (dalej jako Rozporządzenie 2014),
poprzez przyjęcie przez Sąd Rejonowy w Ostrzeszowie błędnej tezy, że „za
identyfikację pojazdu odpowiedzialna jest osoba obsługująca urządzenie",

2.Obrazę art. 8. k.p.w. w związku z art. 7. k.p.k. poprzez uznanie za wiarygodne
i zgodne z aktualnie obowiązującym prawem, dokumentów dotyczących
legalizacji ponownej przyrządu do pomiaru prędkości (...) 20-20
100LR, którym pomierzono w/w prędkość w dniu 14 maja 2020 roku, około
godziny 12 50, na posterunku stałym w miejscowości O., na
ul. (...) vis-a-vis posesji nr (...), na drodze W 444. Takie uznanie
doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, że urządzenie pomiarowe
(...) 20-20 100LR posiadało prawidłowe i aktualne świadectwo
legalizacji ponownej, mogło być stosowane do pomiaru prędkości i jako takie dokonane tym przyrządem pomiary posiadały wartość dowodową wykazującą przekroczenie dozwolonej prędkości przez pojazd, którym się w/w poruszał.

3. Obrazę § 15. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 roku w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych. Rozporządzenie 2014 - § 15. wskazuje iż błąd pomiaru urządzenia może wynosić co najwyżej 0,02 % wartości pomiaru. Tymczasem z instrukcji obsługi wynika iż błąd urządzenia pomiarowego może wynieść +2 km.

4.Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść zapadłego orzeczenia
Sądu, to jest art. 8. k.p.w. w związku, z art. 7. k.p.k., w związku, z art. 4. k.p.k.
oraz art. 82. § 1. k.p.w, w związku z art. 410. k.p.k., w związku z art. 4. k.p.w.,
w związku z art. 8a. ust. 1. upom w związku z art. 9a. upom w związku z § 22.
ust. 2. pkt. 2. Rozporządzenia 2014 poprzez brak uwzględnienia błędu
pomiarowego który, w przypadku prędkości do 100 krn/h, wynosi 3 km/h.

5.Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść zapadłego orzeczenia,
to jest: art. 16. § 1. k.p.w., w związku, z art. 41. § 1. k.p.k., w związku, z art. 4 k.p.w., w związku, z art. 8. k.p.w., w związku z art. 5. § 2. k.p.k. oraz art. 82. § 1. k.p.w., w związku z art. 410, k.p.k. oraz art. 17. § 2. k.p.k., w związku z art. 5§ 2. k.p.k., w związku, z art. 5. § 2. k.p.k., w związku z art. 8. k.p.w. poprzez rozpoznanie sprawy przez stronniczy sąd., który

1) Nie pozwolił mu dokończyć wypowiedzi

2) Rozstrzygnięcie in dubio pro reo wątpliwości co do:

a) kwalifikacji policjantki i założenie, że je ma bo pracuje w drogówce
i przeszła kiedyś przeszkolenie, uchylenie szczegółowych pytań,
dotyczących wyjaśnienia, jak pracuje urządzenie i w jaki sposób
dokonywany jest pomiar; pominięcie, że urządzenie nie było badane w GUM, więc nie spełnia wymogów prawno – metrologicznych; pominięcie faktu pracy radiostacji i telefonów komórkowych, co skutkuje przyjęciem tezy, że nie wpływa ona na poprawność pomiaru, co przeczy wiedzy specjalnej;

b)pominięcie wniosków wynikających z pytań w/w do asp. K. J., wskazujących na brak wiedzy funkcjonariuszki na temat działania urządzenia, brak wiedzy na temat możliwości zafałszowywania pomiarów;

c) pominięcie wniosku z przedstawionego przez w/w faktu, że instrukcja producenta podaje, że za prawidłowy uznaje się wynik pomiaru, jeżeli pomiar z ręki dokonywany jest z odległości mniejszej niż 80 m, a pomiar ze statywu z odległości mniejszej niż ok 160 m. W tym przypadku pomiar dokonany był z ręki, z odległości 141,2 m, czyli pomiar był nieprawidłowy, niezgodny z instrukcją obsługi producenta.

d) celową i stronniczą ocenę dowodów, pod z góry założony cel skazania, w sposób sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, polegający na takim dopasowaniu dowodów i faktów, które pomija część z nich oraz w rezultacie prowadzi do ustaleń nielogicznych i sprzecznych z doświadczeniem życiowym, a także w sposób pomijający podstawy prawne korzystania z urządzenia (...) 20-20 100LR to jest rozporządzenia oraz decyzji o zatwierdzeniu typu;

e)określenie wiarygodności świadków - policjantek, w kontekście zgodności ich zeznań bez uwzględnienia faktu ich wzajemnej znajomości, jako linię obrony dokonanego pomiaru.

6.Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść zapadłego orzeczenia
art 4. k.p.w. w związku z art. 8. k.p.w. w związku z art. 5. § 2. k.p.k. oraz art.
7. k.p.k.
oraz art. 82. § 1. k.p.w. w związku z art. 410. k.p.k. poprzez dowolną,
stronniczą ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, polegającą na:

a)  prowadzeniu postępowania pod z góry przyjętą tezę, w tym ograniczanie postępowania dowodowego tylko w kierunku udowodnienia winy obwinionego oraz rozstrzygnięcie wszelkich wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy na jego niekorzyść,

b)  braku dostatecznego wyjaśnienia ram normatywnych warunków dokonywania pomiarów prędkości urządzeniem (...) 20-20 100LR i kontroli prawidłowości tego pomiaru, oraz błędne przyjęcie, że urządzenie mając legalizację działa prawidłowo,

c)  pominięciu, iż policjantki: asp. K. J. i sierż. K. O., nie dysponowały prawidłową instrukcją , ani decyzją o zatwierdzeniu typu, więc nie były w stanie odtworzyć normatywnych warunków prawidłowego pomiaru;

7.Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść zapadłego orzeczenia,
to jest art. 82. § 2. pkt. 1. k.p.w. oraz art. 82. § 1., w związku z art. 424. § 1. pkt.
1
. i pkt. 2. k.p.k. oraz art. 424. § 2. k.p.k., oraz w związku z art. 4. k.p.w. poprzez:
a) rozstrzygnięciu in dubio pro reo poprzez,

-brak dostatecznej analizy normatywnej ram dokonywania pomiarów

prędkości przez urządzenie,

-brak analizy umiejętności i kompetencji policjantów dokonujących

pomiaru i ich założenie,

b) brak dostatecznej analizy dotyczącej opisu związku miejsca i sposobu

pomiaru do wyniku wobec wymogu dot. kąta pomiaru,

c) brak analizy faktu niekompletności dokumentów jakie powinny być w

radiowozie (Rozporządzenie 2014);

8.Błąd w ustaleniach faktycznych będących podstawą orzeczenia, mający wpływ
na jego treść, to jest:

a) ustalenie, że obwiniony przekroczył prędkość, a wskazania urządzenia (...) 20-20 100LR są prawidłowe (brak analizy czy wskazania mogły być zakłócone przez radiostację radiowozu, telefony komórkowe, linie energetyczne);

b) ustalenie, że policjantka asp. K. J. miała umiejętności i wiedzę na prawidłowe korzystanie z urządzenia (...) 20-20 100LR oraz prawidłowo korzystała z urządzenia w chwili pomiaru, zwłaszcza zgodnie z decyzją o zatwierdzeniu typu i pełną instrukcją, mimo że nimi policjantka nie dysponowała;

c)użyte urządzenie (...) 20-20 100LR spełnia wymogi
Rozporządzenia 2014, pomimo istotnych braków - brak identyfikacji pojazdu
- czyni to policjant, brak pełnej instrukcji, brak decyzji o zatwierdzeniu typu,
brak prawidłowych badań urządzenia w GUM;

9. Obrazę przepisu art. 34. k.p.w. poprzez podjęcie rozstrzygnięcia bez uwzględnienia całokształtu okoliczności ujawnionych w postępowaniu;

10. Obrazę art. 4. i 5. k.p.k w związku z art. 8. k.p.w. poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść obwinionego oraz rozstrzygnięcie powstałych wątpliwości na jego niekorzyść;

11. Bezpodstawne i bezsensowne powołania biegłego sądowego, którego opinia, zdaniem w/w, miała zastępczo poświadczyć o legalizacji urządzenia do pomiaru prędkości (...) 20-20 100LR i jego sprawności w dniu pomierzenia prędkości samochodu w/w 14 maja 2020 roku.

12. Przyjęcie i wprowadzenie do obiegu prawnego dokumentów potwierdzonych „Za zgodność z oryginałem", od oskarżyciela - Komendanta Powiatowego Policji w O., niezgodnie z obowiązującym w tym zakresie prawem.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez jego uniewinnienie oraz zasądzenie na rzecz obwinionego od Skarbu Państwa kosztów obrony za I i II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje obrońcy obwinionego i R. F. nie są zasadne.

Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego i są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli metrologicznej. Takie przepisy zawiera rozporządzenie Ministra (...) i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli, gdzie w § 1 ust. 1 pkt. 4 wskazano, że prawnej kontroli metrologicznej w zakresie zatwierdzenia typu, legalizacji pierwotnej i legalizacji ponownej podlegają przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego.

Przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej mogą być wprowadzane do obrotu i użytkowania oraz użytkowane tylko wówczas, jeżeli posiadają odpowiednio ważną decyzję zatwierdzenia typu lub ważną legalizację (art. 8a ust. 1 ustawy Prawo o miarach). W przypadku stwierdzenia na podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania, organ administracji miar lub podmiot upoważniony poświadczają dowodem legalizacji dokonanie legalizacji oraz zabezpieczają, jeżeli jest to niezbędne, określone elementy przyrządu pomiarowego przed dostępem osób nieuprawnionych za pomocą cech zabezpieczających (art. 8n ust 1 ustawy Prawo o miarach).

Z kolei Rozporządzenie Ministra Gospodarki , na które powołują się skarżący , skierowane jest do instytucji , które dokonują prawnej kontroli metrologicznej przyrządów do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym. Laserowy przyrząd do pomiaru prędkości w ruchu drogowym (...) 20-20 100LR , którym posługiwała się funkcjonariusza Policji K. J. w czasie kontroli prędkości pojazdu kierowanego przez R. F. był przedmiotem badań metrologicznych przeprowadzonych przez Okręgowy Urząd Miar w Ł. pod kątem spełnienia ustawowych wymogów , w rezultacie których Dyrektor tego (...) w dniu 3 września 2019 roku wystawił świadectwo ponownej legalizacji tego urządzenia , stwierdzając w tym dokumencie , że spełnia ono wszystkie wymagania , jakim powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości w ruchu drogowym , a które zostały określone w cytowanym rozporządzeniu. Okres ważności tej legalizacji określono na dzień 3 października 2020 roku.

Skoro zatem Urząd Miar , a zatem jedyna instytucja uprawniona do legalizacji przyrządów do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym , po przeprowadzeniu stosownych badań metrologicznych orzekła , że przedmiotowy przyrząd odpowiada wymogom , co potwierdzono wystawionym świadectwa jego legalizacji , to w ocenie Sądu nie było żadnych podstaw , aby kwestionować zasadność tej decyzji.

Odnosząc się jednak do zastrzeżeń autora apelacji , zauważyć trzeba , że z treści w/w rozporządzenia , nie wynika nakaz , by konstrukcja i wykonanie przyrządu zapewniały identyfikację kontrolowanego pojazdu. Z przepisu tego bowiem wynika jedynie wymóg zapewnienia wskazania pojazdu , którego prędkość została zmierzona. Przedmiotowy przyrząd (...) 20-20 100LR spełnia ten wymóg bowiem wyświetla wynik pomiaru , czas od dokonania pomiaru i odległość od kontrolowanego pojazdu , co przy blokadzie wykonania nowego pomiaru do czasu skasowania poprzedniego , zapewnia wskazanie tylko tego pojazdu , którego prędkość została właśnie zmierzona.( wynika to z instrukcji obsługi ). Nie ma też racji autor apelacji, gdy podnosi, że policjantka popełniła błąd, dokonując pomiaru prędkości z ręki, bez użycia statywu. Z instrukcji obsługi urządzenia (...) nie wynika bowiem, by dla poprawności pomiaru konieczne było użycie statywu. Producent jedynie opcjonalnie przewidział możliwość połączenia urządzenia z tipodem lub monopodem. Przyrząd ten wyposażony jest natomiast w podpórkę na ramię, której stosowanie ma wspomóc pracę operatora, poprzez stabilizację położenia przyrządu, umożliwiającą celowanie. Pamiętać także należy , że przedmiotowe urządzenie jest wyposażone w celownik optyczny z widoczną plamką celowniczą ( zbieżną z wiązką lasera emitowaną przez soczewkę nadajnika ). Pozwala to na precyzyjne namierzanie wybranego pojazdu poprzez wycelowanie w obraz jego tablicy rejestracyjnej. Konstrukcja urządzenia (...) 20-20 100LR powoduje jednocześnie , że w czasie błędnego pomiaru ( złe wycelowanie , niemożność ustabilizowania plamki celowniczej na obiekcie docelowym itp. ) na wyświetlaczu w ogóle nie wyświetli się pomiar , lecz pojawi się informacja o błędzie zgodnie z tabelą kodów błędów. Z opinii biegłego wynika również , że powyższe urządzenie umożliwia wykonywanie pomiarów prędkości z odległości 1000 metrów , z pobocza drogi , z wnętrza stojącego pojazdu ,a także z góry ( np. estakady , wiaduktu itp. ) i w każdych warunkach atmosferycznych.

Zwrócić uwagę trzeba , że z ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji , których trafności skarżący nie zakwestionował w apelacji , wynika , że przyrząd (...) 20-20 100LR , którym posługiwała się K. J. , po dokonaniu pomiaru prędkości pojazdu obwinionego , oprócz wyniku pomiaru prędkości , wskazał odległość od miejsca pomiaru do pojazdu wynoszącą 141,2 metrów. Z kolei w chwili dokonania przedmiotowego pomiaru przed pojazdem obwinionego , na jego pasie ruchu nie jechał żaden inny samochód, Jest więc oczywiste , że wskazania przyrządu (...) 20-20 100LR , mogły dotyczyć tylko pojazdu kierowanego przez R. F..

Należy także pamiętać , że przedmiotowe rozporządzenie przewiduje wymóg identyfikacji pojazdu jedynie w odniesieniu do przyrządu do pomiaru prędkości z dodatkowym urządzeniem rejestrującym ( patrz § 9 ust.1 pkt 2 ).

Z powyżej wskazanych względów zarzut apelacji , iż przyrząd do pomiaru prędkości , którym posługiwała się funkcjonariusza policji podczas pomiaru prędkości pojazdu kierowanego przez obwinionego , nie spełnia wymogów Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 17 lutego 2014 roku okazał się bezskuteczny.

Przechodząc do kolejnego zarzutu wskazać tylko należy, że obecnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 281). Jednakże pierwotna legalizacja, tzw. zatwierdzenie typu, na podstawie której dopuszczono urządzenie typu (...) 20-20 100LR do użytku, nastąpiła decyzją Prezesa Głównego Urzędu Miar nr ZT (...) z dnia 3 lipca 2007 r., tj. w czasie, kiedy obowiązywały przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z 20 stycznia 2004 r. w sprawie wymagań metrologicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 129). Także kolejne rozporządzenie z 9 listopada 2007 r. nie podważało legalności stosowania uprzednio dopuszczonego do użytku urządzenia, które uzyskało potem legalizację ponowną. Co istotne, obecnie obowiązujące rozporządzenie z dnia 17 lutego 2014 r., przewiduje obligatoryjną ponowną legalizację, która potwierdza nie tylko sprawność urządzenia, ale i dopuszczalność jego dalszego stosowania w konkretnym celu. O tym, że uprzednio wydane decyzje legalizacyjne nie utraciły mocy prawnej przekonuje nadto brzmienie § 32 przepisów przejściowych i końcowych rozporządzenia z 17 lutego 2014 r., w którym postanowiono, że do prawnej kontroli metrologicznej przyrządów w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe. Z czego należy wyprowadzić wniosek, że zmiana rozporządzenia nie uchyliła i nie przerwała ciągłości obowiązywania decyzji zatwierdzenia typu, które były wydane w oparciu o uprzedni stan prawny. Nadto brzmienie § 5 ust. 3 nie zawiera kategorycznego zakazu użycia takiego urządzenia, a jedynie mowa jest w nim, iż "nie powinien wskazywać i rejestrować wyniku pomiaru prędkości". Z tego też względu, w sytuacji, kiedy decyzja administracyjna - zatwierdzenie typu wydana Prezesa Głównego Urzędu Miar jest ważna, aktualne są świadectwa legalizacji (pierwotnej i ponownej), a jak sąd I instancji prawidłowo ustalił, urządzenie było użytkowane w dniu 14maja 2020 r. zgodnie z instrukcją obsługi i nie było innego pojazdu, by powstała wątpliwość, co do tego, którego z nich prędkość została zmierzona, próba wykazania, że urządzenie nie mogło być użyte do przeprowadzenia kontroli, a jego pomiar był błędny, nie może być więc skuteczna. Tym samym zarzut obrazy w istocie prawa materialnego, tj. § 5 ust. 1 i32 w/w rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. nie jest zasadny.

Nie doszło także do naruszenia art. 4 k.p.s.w., gdyż obwiniony nie został pozbawiony prawa do obrony. Aby zasadnie, tym samym skutecznie podnieść zarzut obrazy art. 4 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w. nie wystarczy ogólne stwierdzenie o jego naruszeniu, które oparte jest na wyłącznie subiektywnym odczuciu strony, która wynika niejednokrotnie z odmiennej oceny materiału dowodowego skupiającej się tylko na korzystnych dowodach. O braku obiektywizmu sądu można natomiast mówić wtedy, gdy zostały naruszone określone przepisy zawierające normy nakazujące lub zakazujące działań na niekorzyść określonej strony postępowania lub gdy w sposób wyraźny i udokumentowany sąd faworyzuje jedną ze stron. Brak precyzyjnego odwołania się do sytuacji procesowej, w której doszło do przekroczenia tych przepisów czyni zarzut oparty na tychże przepisach bezzasadnym (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 18 października 2018 r., II AKa 402/17, LEX nr 2581120). W niniejszej sprawie sąd odwoławczy nie dopatruje się żadnych działań wskazujących na naruszenie przez sąd meriti zasady obiektywizmu, gdyż nie ulega wątpliwości, że apelujący dopatrywał się ich w istocie w przeprowadzonej przez ten sąd niekorzystnej dla obwinionego ocenie dowodów oraz w tym , że nie pozwolił mu dokończyć wypowiedzi ( patrz k 159 – zarzut 5 apelacji ). Odmówienie natomiast wiary wyjaśnieniom obwinionego, a w rezultacie ich pominięcie, jako podstawy dowodowej przy dokonywaniu ustaleń faktycznych nie może być utożsamiane ani z brakiem oceny okoliczności, których tego rodzaju dowód dotyczy w kontekście finalnego rozstrzygnięcia, ani też nie jest wyrazem złamania zasady bezstronności sądu, bowiem odmowa przyznania waloru wiarygodności niektórym z przeprowadzonych dowodów, przy jednoczesnej aprobacie i uwzględnieniu innych dowodów, jest niczym więcej niż realizacją przysługującego sądowi orzekającemu uprawnienia w ramach czynienia ustaleń faktycznych i w związku z tym, nie może być uznana za przejaw złamania zasady obiektywizmu, o jakiej mowa w art. 4 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w. (por. odpowiednio wyrok SA w Warszawie z dnia 28 maja 2018 r., II AKa 336/17, LEX nr 2507744).Nadto w niniejszej sprawie obwiniony składał obszerne wyjaśnienia na rozprawie w dniu 9 marca 2021 roku ,a potem aktywnie korzystał ze swych praw zadając pytania przesłuchiwanym wówczas świadkom. Na kolejnej rozprawie w dniu 19 maja 2021 roku również składał kolejne wyjaśnienia i ustosunkowywał się do sporządzonej opinii biegłego. Sformułował też do niego na piśmie 18 pytań , na które w/w odpowiadał na kolejnej rozprawie. W międzyczasie obwiniony ustanowił także obrońcę z wyboru , który jednak nie stawił się na rozprawę w dniu 18 sierpnia 2021 roku. Zarówno on , jak i obwiniony nie składał też wniosków o zaprotokołowanie w całości wypowiedzi R. F. , o ewentualne sprostowanie protokołów rozpraw , czy też wreszcie o wyłączenie sędziego . W tym stanie rzeczy nie doszło więc do obrazy przepisów wskazanych przez obwinionego w zarzucie 5 i 6 apelacji , które notabene w/w ,, hurtowo ” wymienił , ale w żaden sposób nie wskazał jak ich ewentualne naruszenie przez sąd I instancji miałoby mieć wpływ na treść orzeczenia ,czego wymaga z kolei art. 438 pkt 2 kpk. w zw. z art 109§2 kpsw.

Za bezzasadny należało także uznać zarzut obrazy przepisu art. 5 kpk w zw. z art. 8 kpw. W myśl ugruntowanego już w orzecznictwie stanowiska , zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego ( obwinionego ) nie polega na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z materiału dowodowego sprawy. Jeżeli z tego materiału wynikają różne wersje zdarzenia , to nie jest to równoznaczne z zaistnieniem niedających się usunąć wątpliwości w rozumieniu art. 5§ 2 kpk. W takim przypadku sąd zobowiązany jest do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero , gdy po wykorzystaniu wszelkich dostępnych możliwości nie zostaną one usunięte należy je tłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego ( obwinionego ).Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń , to w ogóle nie zachodzi potrzeba odwoływania się do przepisu art5§2 kpk , bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości co do stanu faktycznego ( patrz postanowienie SN z dnia17 grudnia 2003 w sprawie VKK 72/03 ; LEX nr 83771 ).

Skoro zatem sąd I instancji dokonał stanowczych i pewnych ustaleń faktycznych w zakresie prędkości z jaką poruszał się pojazd kierowany przez obwinionego w czasie kontroli przeprowadzonej przez funkcjonariuszkę policji , to w tej sytuacji zasada określona w przepisie art. 5§2 kok nie ma zastosowania.

Z kolei przepisy art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w. mają charakter rozłączny. Gdy sąd przeprowadzi postępowanie w sposób pełny i kompletny i podda zebrane dowody ocenie spełniającej rygory art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w., to zastosowanie zasady z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w. nastąpi wówczas, gdy tak przeprowadzona ocena dowodów potwierdzi istnienie wciąż niedających się - w oparciu o nią - usunąć wątpliwości. Stawianie zarzutów dotyczących obu przepisów jest błędne, z uwagi na ich wykluczający się charakter (por. odpowiednio wyrok SA w Warszawie z dnia 3 lipca 2018 r., II AKa 63/18, LEX nr 2529231).

Zupełnie nietrafny okazał się także kolejny zarzut obwinionego dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych. Uchybienie, o jakim mowa w art. 438 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.s.w. ma miejsce wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada zasadom prawidłowego rozumowania. Błąd taki może stanowić wynik niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd braku), bądź określonych nieprawidłowości w zakresie oceny dowodów (tzw. błąd dowolności). Może być on zatem wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub braku przestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ich ocenie (por. wyrok SA w Warszawie z dn. 14.06.2017 r., II AKa 83/17, LEX nr 2330649). W niniejszej sprawie żadna z tych sytuacji nie zachodzi.

Sąd I instancji przeprowadził postępowanie dowodowe, w trakcie, którego wyjaśnił wszystkie okoliczności popełnienia przez obwinionego przypisanego mu czynu, a zebrany w toku czynności procesowych materiał będący podstawą rozstrzygnięcia należy uznać za wszechstronny i kompletny. Ocena wyjaśnień obwinionego i pozostałych dowodów dokonana została, z uwzględnieniem reguł wyrażonych w art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.s.w., a wyciągnięte w ten sposób wnioski są logiczne i trafne. Zaprezentowane one zostały w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i ich przytaczanie w tym miejscu po raz kolejny nie jest konieczne (por. postanowienie SN z dn. 2.08.2006 r., II KK 238/05, LEX nr 193046; postanowienie SN z dn. 5.05.2003 r., V KK 170/02, LEX nr 78398; wyrok SN z dn. 21.09.2000 r., IV KKN 316/00, LEX nr 51096). Kwestionowanie przez obwinionego takiego stanowiska uznać należy jedynie za polemikę opartą na selektywnej i subiektywnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego. Przypomnieć bowiem należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz powinien zmierzać do wykazania, jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd, oceniając zebrany materiał dowodowy. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach obwinionego, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (por. odpowiednio wyrok SA w Krakowie z dnia 29.10.2010 r., II AKa 162/10, LEX nr 852362). Z kolei naruszenie przepisu art. 424§1 kpk może wywrzeć wpływ na treść rozstrzygnięcia jedynie w sposób pośredni , tj. wtedy , gdy wykazana zostanie obraza art. 7 kpk , zaś sąd orzekający nie ustosunkuje się do zaistniałych sprzeczności lub pominie w analizie dowód istotny , albo nie rozważy okoliczności na korzyść oskarżonego ( patrz wyrok SA w Warszawie z dnia 25 czerwca 2015 roku , II AKa 72/15 , LEX nr 1929218 ).Choć więc sporządzone przez sąd I instancji uzasadnienie pisemne wyroku nie jest perfekcyjne , to jednak jego mankamenty nie są na tyle znaczące by uniemożliwić sądowi odwoławczemu instancyjną kontrolę wyroku ,a co za tym idzie by dyskwalifikowały zapadłe orzeczenie. Poza tym skoro dla skuteczności zarzutu obrazy przepisu postepowania konieczne jest wykazanie jej możliwego wpływu na treść orzeczenia , to naruszenie tego przepisu samo w sobie nie może prowadzić do spodziewanego przez apelującego rezultatu , ponieważ to co było później ( uzasadnienie wyroku ) nie może wpływać na to , co było wcześniej ( wyrok ).

Wracając na grunt przedmiotowej sprawy i sformułowanych w tym zakresie zarzutów przez apelującego w sytuacji więc, kiedy decyzja administracyjna - zatwierdzenie typu, wydana przez Prezesa Głównego Urzędu Miar była ważna i aktualne były świadectwa legalizacji (pierwotnej i ponownej ) uznać należało, że urządzenie (...) 20-20 100LR nr fabryczny (...), którym posługiwała się funkcjonariuszka Policji K. J. mogło być użyte do przeprowadzenia kontroli, a wyniki jego pomiarów były wiarygodne, pod warunkiem, że zostało użyte prawidłowo. Rozumieć przez to należy zarówno sposób wykonania pomiarów, jak i brak okoliczności mogących negatywnie wpłynąć na wskazania urządzenia.

W kwestii sposobu wykonania pomiarów podstawowym dowodem wskazującym na ich przebieg są zeznania policjantek K. J. i K. O., których ocena dokonana przez sąd I instancji jest poprawna , rzeczowa , obiektywna i nie narusza granic swobodnej oceny dowodów. Akcentowane przez obwinionego drobne rozbieżności nie umniejszały ich wartości dowodowej co do prawidłowości wykonanych pomiarów. Wskazać zatem należy, że K. J. konsekwentnie przedstawiała w toku całego postępowania okoliczności dokonania pomiarów prędkości samochodu kierowanego przez obwinionego, które w ocenie sądu odwoławczego nie budzą żadnych wątpliwości, co do ich prawidłowości. W/w stanowczo akcentowała, że jej pomiary dotyczyły pojazdu obwinionego . Jej zeznania potwierdzała także w pełni świadek K. O.. Podkreślić trzeba, że pomiary zostały poprzedzone testami urządzenia, a K. J. posiadała aktualne przeszkolenie z jego obsługi.

Brak jest w sprawie jakichkolwiek okoliczności mogących podważać wiarygodność zeznań tych świadków, np., że działali ze złośliwości bądź, że bezpodstawnie obciążali obwinionego pomiarem prędkości, nie mając pewności, którego samochodu pomiar dotyczy. Policjantki nie były w żaden sposób osobiście zainteresowane rozstrzygnięciem tej sprawy, nie miły też w ocenie sądu odwoławczego powodu, by fałszywie obciążać obwinionego swoimi zeznaniami, narażając się tym samym na odpowiedzialność karną. Z całą zaś pewnością nie można ich podważać faktem, że użyty radar (...) 20-20 100LR nie posiadał funkcji zapisu - rejestracji dokonanego pomiaru.

Podkreślić trzeba, że K. J., jest niewątpliwie funkcjonariuszem z wieloletnim stażem i doświadczeniem, a z jej zeznań wynikało, że posiadała wiedzę o sposobie użytkowania tego urządzenia i doskonale zdawała sobie sprawę, jakie są czynniki niekorzystnie wpływające na pomiary radaru. Należy więc wykluczyć sytuację, że zdecydowałaby się na dokonywanie pomiaru prędkości w warunkach mogących zakłócić pracę urządzenia (i dających mylne wyniki). W sprawie istotne znaczenie dla oceny wiarygodności jej zeznań i miarodajności pomiaru radaru (...) 20-20 100LR ma też wielkość ujawnionego przekroczenia prędkości przez obwinionego. Nie chodziło wszak o przekroczenie rzędu kilku kilometrów, lecz o przekroczenie o 32 km/h. Niewątpliwie tak doświadczony policjant byłby w stanie dostrzec, że wynik pomiaru jest nieadekwatny do faktycznej prędkości, z jaką rzekomo miał poruszać obwiniony, jest przecież przeszkoloną w obsłudze urządzenia (...) 20-20 100LR i ma doświadczenie w ocenie prędkości samochodu, gdyż zajmuje się tym, na co dzień. Podkreślić też należy, że policjanci „drogówki” nie dokonują pomiaru prędkości w sposób ciągły, czyli nie wszystkich samochodów, lecz tylko wybranych, tzn. tych, które w ich ocenie przekraczają dopuszczalną prędkość. Gdyby więc w istocie obwiniony jechał z prędkością nieprzekraczającą 50 km/h, to z pewnością policjantki zauważyłby, że wskazanie dające wynik 82 km/h jest błędne i nie odzwierciedla faktycznej prędkości kontrolowanego samochodu. Byłyby one w stanie - przy tak znacznej różnicy prędkości - dostrzec niepoprawność pomiaru zwłaszcza, że różnica prędkości rzędu 32 km/h (chodzi o rozróżnienie, czy samochód jedzie z prędkością 50 km/h, czy znacznie wyższą) jest dostrzegalna nawet na pierwszy rzut oka dla przeciętnego kierowcy.

Sąd I instancji konfrontując zeznania policjantów z treścią instrukcji urządzenia (...) 20-20 100LR, prawidłowo przyjął, że nie zaistniały okoliczności mogące wpłynąć na prawidłowość pomiaru, jak ponadnormatywne zakłócenia elektryczne, czy wyładowania atmosferyczne w miejscu kontroli. Dodać do tego należy, że pomiar odbywał się na prostym odcinku drogi, a nie na zakręcie, obwiniony nie poruszał się w kolumnie pojazdów, nie była to droga o wielu pasach ruchu i intensywnym jego natężeniu w chwili pomiaru. Mając powyższe na uwadze na pełną akceptację zasługuje więc przeprowadzona w zaskarżonym wyroku ocena zeznań w/w świadków w tym zakresie. Zebrane w sprawie dowody nie ujawniły takich okoliczności, które poddawałyby w wątpliwość wiarygodność tych osób. Na takie racjonalne i przekonywujące powody nie wskazał także obwiniony w swojej apelacji. W tym miejscu zauważyć trzeba ,że okoliczność ,iż przeprowadzona w wyroku ocena dowodów nie odpowiada preferencjom obwinionego nie wystarcza do postawienia skutecznego zrzutu obrazy przepisu art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.w. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. jeśli tylko stanowi wyraz rozważenia wszystkich istotnych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść sprawcy , jest zgodna z zasadami doświadczenia życiowego oraz wskazaniami wiedzy . Obwiniony kwestionując sądową ocenę zeznań świadków nie wskazał na jakiekolwiek racjonalne względy , które by dowodziły naruszenia przez Sąd I instancji reguł określonych w art. 7 k.p.k. . Z tych względów zarzut obrazy tego przepisu okazał się nieskuteczny . Na akceptacje zasługiwała także ocena wyjaśnień obwinionego dokonana w kontekście całości zebranego w sprawie materiału dowodowego .

Z kolei przepis art. 34 k.p.s.w. stanowi, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia. Naruszenie tego przepisu może polegać jedynie na pominięciu jakiejś okoliczności ujawnionej w postępowaniu mającej znaczenie dla rozstrzygnięcia, bądź oparciu ustaleń faktycznych na okoliczności w jego toku nieujawnionej. Dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych (danie wiary jednym dowodom, a odmowa tego przymiotu innym) nie stanowi naruszenia przepisu art. 34 k.p.s.w. Taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie, gdyż wszystkie dowody przeprowadzone przez sąd zostały przywołane w uzasadnieniu, a ich całościowa ocena, choć niewątpliwie skrótowa znalazła wyraz we wnioskach, jakie z tej oceny zostały wyprowadzone. Dotyczy to w szczególności opinii biegłego , którego potrzebę powołania kwestionował obwiniony i zgłaszał uwago co do jej zawartości i kompetencji w/w , nie wskazał jednakże , jak ewentualne naruszenie przez sąd I instancji art. 42§1 kpsw miałoby mieć wpływ na treść orzeczenia ,czego wymaga , jak już wskazano wyżej art. 438 pkt 2 kpk. w zw. z art 109§2 kpsw. Dodać jedynie należy , iż na mocy art. 195 kpk w zw.z art. 42§1 kpsw do pełnienia czynności biegłego jest obowiązany nie tylko biegły sądowy , lecz także osoba , o której wiadomo , że ma odpowiednia wiedzę w danej dziedzinie. Ocena w zakresie posiadana przez osobę dostatecznych wiadomości specjalnych należy natomiast do organu procesowego. Nie sposób więc powołania do pełnienia czynności biegłego , lecz sama opinia może być w związku z tym przedmiotem zarzutów.

Nie sposób wreszcie nie zaakceptować stanowiska Sądu I instancji wyrażonego w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku , iż kwestia prawidłowości sporządzenia kopii świadectwa legalizacji ponownej nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności obwinionego za wykroczenie z art. 92 a kw. Należy też przypomnieć w tym miejscu, że w myśl art. 1§1 kpsw postepowanie w sprawach o wykroczenia toczy się według przepisów niniejszego kodeksu ,a w art. 38§1 kpsw znajdujemy odesłanie do stosowania odpowiednich przepisów kpk do czynności procesowych w postepowaniu o wykroczenia , w tym art. 156 kpk i nast. dotyczących sporządzania odpisów.

Z kolei w doktrynie postępowania cywilnego powszechnie przyjęty jest pogląd , że prawidłowo sporządzony dokument urzędowy korzysta z domniemania prawdziwości ( autentyczności ) oraz domniemania zgodności z prawdą tego , co zostało w nim urzędowo zaświadczone . Odpis i kserokopia dokumentu stanowią odzwierciedlenie oryginału z tym , że pierwszy jest metodą tradycyjną ,a drugi metodą nowoczesną. Art 76§2 b kodeksu postępowania administracyjnego reguluje natomiast szczegółowo kwestię poświadczenia za zgodność odpisu dokumentu z oryginałem przez upoważnionego pracownika organu prowadzącego postępowanie. W postępowaniu administracyjnym moc dowodową posiadają więc nie tylko oryginalne dokumenty, ale również ich uwierzytelnione odpisy. Należy przyjąć, że nieuwierzytelniona kserokopia dokumentu urzędowego nie może korzystać z mocy dowodowej oryginału dokumentu. Niewłaściwe byłoby jednak wnioskowanie, że kserokopia dokumentu urzędowego nie może być środkiem dowodowym w postępowaniu administracyjnym. Różnica w mocy dowodowej polega na tym, że kserokopia właściwie uwierzytelniona korzysta z mocy dokumentu oryginalnego, natomiast brak właściwego uwierzytelnienia powoduje, że taki dokument musi być oceniany w świetle całego materiału dowodowego (wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2014 r., (...), LEX nr 1637119; wyrok NSA z dnia 21 sierpnia 2012 r., (...), LEX nr 1244439; wyrok NSA z dnia 12 października 2011 r., II OSK (...), LEX nr 1152123; wyrok NSA z dnia 21 września 1999 r., (...) SA (...), LEX nr 40052 – patrz K. M. ( red. ) , K. P. ( red. ) S. A. ( red. ),Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz do art. 61-121.Tom II LEX /el.2022).

Wbrew więc odmiennym twierdzeniom zawartym w apelacjach obwinionego i jego obrońcy, nie ma żadnych podstaw ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zebranego materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału ustaleń faktycznych w sprawie.

Na akceptację zasługują zatem ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku, a także ustalenie w przedmiocie winy obwinionego w zakresie zarzucanego mu wykroczenia.

Nie budzi zastrzeżeń wymierzona obwinionemu kara w postaci grzywny w rozmiarze 400 zł. Kara ta uwzględnia stopień zawinienia obwinionego i stopień szkodliwości społecznej jego czynu, a także możliwości płatnicze obwinionego.

W tym stanie rzeczy zaskarżony wyrok jako odpowiadający prawu utrzymano w mocy.

O kosztach za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 636§ 1 kpk i art. 119 kpsw oraz art. 8 i art. 21 pkt 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973 roku ( Dz.U . z 1983 r. , Nr 49 , poz.223 ze zm. ).

SSO Patryk Pietrzak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Danuta Mikołajczyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Kaliszu
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Okręgowego Patryk Pietrzak
Data wytworzenia informacji: