Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ewa Nowakowska

Protokolant: st.sekr.sądowy Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2024 r. w Kaliszu

odwołania (...) G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 19 lutego 2024 r. Nr (...)

w sprawie (...) G.

przy udziale D. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia dot. D. G.

Oddala odwołanie

Sędzia Ewa Nowakowska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19.02.2024r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. stwierdził, że D. G. podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu oraz chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek Zakład (...) w G. od 03.04.2023r. do 31.08.2023r. i jednocześnie nie podlega u tego płatnika ubezpieczeniom społecznym jako osoba wykonująca pracę na postawie umowy zlecenia, gdyż praca rodzajowo odpowiadała świadczonej na podstawie stosunku pracy, natomiast w tym czasie zgłoszony był przez tego płatnika z tytułu umowy zlecenia bez podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, a następnie, gdy w dniu 022 .09.23r. stał się niezdolny do pracy płatnik ze skutkiem od 01.09.2023r. wyrejestrował go z ubezpieczeń z tytułu zlecenia i zarejestrował jako pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu płatnik Zakład (...) w G. domagając się zmiany zaskarżonej decyzji i objęcia D. G. ubezpieczeniem zgodnie z dokonanymi zgłoszeniami, gdyż ze względów oszczędnościowych nie zatrudnia na okres letni nikogo na umowę o pracę tylko na umowę zlecenia, dzięki czemu nie musi opłacać składek na ubezpieczenie chorobowe.

D. G. jako strona postępowania wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Przedmiotem działalności prowadzonej przez Zakład (...) w G. jest świadczenie usług wodnych i kanalizacyjnych na rzecz odbiorców (z czego pozyskuje środki od klientów) oraz czynności dodatkowe na rzecz miasta jak pielęgnacja zieleni, na co pozyskuje środki z budżetu miasta. Do całorocznego prowadzenia działalności podstawowej zatrudnionych jest 16 pracowników, a prace dotyczące utrzymania zieleni odbywają się w sezonie trwającym corocznie od kwietnia do listopada. Do prac sezonowych angażuje się odrębne osoby: dwóch mężczyzn do wykaszania traw i dwie kobiety do pielęgnacji kwiatów. D. G. jest jedną z tych osób zajmujących się wykaszaniem traw. W dwóch poprzednich sezonach z odwołującym się zawierano umowy o pracę, natomiast w 2023r. zaproponowano mu umowę zlecenia nie pozostawiając wyboru umowy.

W 2023r. tylko z jednym z pracowników sezonowych zawarto umowę o pracę ze względu na zbliżający się termin przejścia na emeryturę jednej z kobiet. Nie było żadnej różnicy w realizowaniu zadań na podstawie umów zlecenie i o pracę. Taka polityka zakładu komunalnego wynikła ze znacznego ograniczenia budżetu przydzielonego mu na realizację zadań dodatkowych. Zdecydowano by ze względów ekonomicznych w okresach letnich nie zawierać umów o pracę, tylko umowy zlecenia, aby tą drogą obniżyć wysokość składek, bo ubezpieczeniu chorobowe dla zleceniobiorców jest dobrowolne. Dopiero gdy uzyskano dodatkowe środki zawarto z D. G. umowę o pracę od 1.09.2023r. gdyż pozostali pracownicy sezonowi jako dorabiający emeryci nie byli zainteresowani zmianą umowy zlecenia.

(dowód- zeznania Ł. D. z rozprawy 26.06.2024r. [ 00:05-00:24])

Z akt ZUS wynika, że z D. G. zawarto dwie umowy zlecenia; pierwsza na okres od 1.03.2023r. do 31.03.2023r i druga na okres od 03.04.2023r. do 31.08.2023r. Obie umowy przewidywały wykonanie następujących czynności:

-

naprawa oznakowania pionowego dróg gminnych,

-

remonty cząstkowe nawierzchni dróg gminnych,

-

wycinka traw i krzewów w pasie drogowym.

-

pielęgnacja terenów z kwiatami na terenie miasta G.,

-

koszenie traw w parku, terenów zielonych utrzymywanych przez gminę oraz w miejscach wskazanych przez kierownika referatu,

-

usuwanie piasku z kanałów odwodnieni ulic na terenie miasta G.,

-

oflagowanie terenu miasta przy okazji świat i innych uroczystości.

Pierwsza z umów, z dnia 01.03.2023r., przewidywała wynagrodzenie w kwocie 23 zł brutto za każdą godzinę pracy, a druga, z dnia 03.04.2023r. w kwocie 26 zł za godzinę. Następnie z uwagi na uzyskanie dodatkowych środków finansowych w dniu 01.09.2023r. zawarto z nim umowę o pracę na czas określony, do prac sezonowych na okres od 01.09.2023r. do 30.11.2023r. Dotyczyła stanowiska robotnika gospodarczego i przewidywała płacę zasadniczą 3 600 zł brutto oraz dodatek stażowy 95 i premię dodatkową w wysokości do 50% wynagrodzenia zasadniczego.

Od pierwszej z w/w umów czyli od 01.03.2023r. odwołujący się potwierdzał swoją obecność w pracy na listach obecności z zaznaczeniem godzin w jakich pracował. Co do miesiąca września 2023r. jego podpis dotyczy tylko jednego dnia: 01.09.2023r. Przed podjęciem pracy w marcu 2023r. D. G. został skierowany przez Zakład (...) w dniu 07.02.2023r. do Poradni Medycyny Pracy i uzyskał w dniu 16.02.2023r. orzeczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia pracy na stanowisku robotnika gospodarczego, kierowcy pojazdu kat B.

( Dowód – umowy, orzeczenie, listy obecności w aktach ZUS)

Bezsporne jest, że D. G. już wcześniej był zatrudniony w tym zakładzie na podstawie umów o pracę w latach 2021-2022. Nie było żadnej różnicy w realizowaniu umów zlecanie i o pracę. Czynności wykonywane przez na podstawie kolejnych umów nie różniły się Zajmował się wyłącznie wykaszanie traw. Pracował w zespole z drugim z pracowników sezonowych, czasem dodatkowo z którymś z pracowników stałych. Z przypadku każdej z umów pracował w stałych godzinach (07:00-15:00) i wykonywał takie same obowiązki Do pracy wdrażał go kierownik Zakładu (...) i to również on nadzorował jego pracę.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust.1, art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009 ze zmianami) pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalno- rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu.

Stosownie do treści art.8 ust.1 cytowanej ustawy za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz zakładu pracy, a zakład do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem / art.22 ust.1 kp/. Istotą stosunku pracy jest wykonywanie pracy osobiście i odpłatnie, w ramach podporządkowania pracowniczego, w sposób powtarzalny i bez ponoszenia przez pracownika ryzyka prowadzenia podmiotu zatrudniającego.

Podporządkowanie pracownika w procesie świadczenia pracy oznacza, że praca ma być wykonywana pod nadzorem pracodawcy, z podporządkowaniem pracownika regulaminowi pracy, poleceniom kierownictwa, co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz z obowiązkiem przestrzegania norm pracy i wykonywania poleceń przełożonych, w stałej dyspozycyjności, z dokładnym określeniem miejsca i czasu powierzonego zadania (patrz np. wyrok Sądu Najwyższego z 12.05.2011. IIUK20/11), Uchwała Sądu Najwyższego z 08.03.1995r. IPZP 6/95).

Podporzadkowanie jest elementem koniecznym stosunku pracy bez którego nie jest możliwe uznanie stosunku prawnego za stosunek pracy.

Zmiana tytułu ubezpieczenia z umowy zlecenia na umowę o pracę nie może być uzasadnione możliwościami finansowymi płatnika. Zmiana ta wynikać mogłaby tylko ze zmiany relacji faktycznych płatnika z osobą wykonującą pracę, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca . Praca od początku, niezmiennie była świadczona w jednakowy sposób, przy zachowaniu podporządkowania pracowniczego, czyli pod kierownictwem, w czasie określonym przez płatnika. D. G. nie miał pozostawionej swobody wykonania zadań, co byłoby typowe dla zlecenia.

Uzgodnienia stron umowy co do wyboru umowy i związanej z tym wysokości składki ubezpieczeniowej nie mogą stanowić o rozróżnieniu tytułu prawnego świadczonej pracy. W niniejszej sprawie zresztą D. G. od początku wyrażał wolę związania się z płatnikiem umową o pracę tak jak w poprzednich sezonach, a zlecenie zaakceptował wyłącznie dlatego, że nie pozostawiono mu wyboru. Skierowanie go przez płatnika przed zwarciem umowy na sezon 2023 na badania profilaktyczne co do zdolności do pracy na oferowanym stanowisku świadczy zresztą, że postępowanie rekrutacyjne było typowe dla stosunku pracowniczego. Typowe było również dopełnienie innych formalności oraz ewidencjonowanie czasu pracy. Nie negując wyjaśnień płatnika, że decyzja o zawarciu umów zlecenia zamiast o pracę wynikała z narzuconych ograniczeń finansowych stwierdzić należy, że sytuacja ta nie stanowi uzasadnienia do podważenia oceny wyrażonej przez organ rentowy.

Podsumowując: w rozpoznawanej sprawie nie wykazano, by rzeczywista relacja w oparciu o jaką odwołujący się świadczył pracę stanowiła relację cywilnoprawną o cechach umowy zlecenia, natomiast okoliczności sprawy jednoznacznie wskazują, że relacja ta wynikała ze stosunku pracy.Dla wywołania skutków prawnych związanych z istnieniem danego stosunku zobowiązaniowego nie jest wystarczające zawarcie umowy od strony formalnej, ale decydujące jest rzeczywiste realizowanie i trwanie stosunku pracy w granicach wyznaczonych treścią art.22k.p. Oceny tej Sąd dokonał po uwzględnieniu wszelkich okoliczności.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono jak w wyroku.

Sędzia Ewa Nowakowska