Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant p.o. stażysty Patrycja Kinder

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2018 r. w Kaliszu

odwołań A. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 10 listopada 2017 i 4 października 2017 r. Nr (...)

w sprawie A. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

Oddala odwołania

UZASADNIENIE

Decyzjami z 4 października 2017 r. i z 10 listopada 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił A. J. prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach albowiem uznał, iż wnioskodawca nie osiągnął na 1 stycznia 1999 r. 25-letniego okresu ubezpieczenia. Tym samym ZUS nie uwzględnił wnioskodawcy do okresu ubezpieczenia 5-o letniego okresu nauki w technikum kolejowym pobieranej w latach 1971 - 76.

Odwołanie od każdej wyżej wymienionych decyzji złożył A. J. wnosząc o ich zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury przy zaliczeniu zakwestionowanego przez ZUS okresu z lat 1971 - 76 jako okresu składkowego oraz pracy w latach 1976 – 2010 jako okresu pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie obydwu odwołań.

Sąd ustalił co następuje:

Odwołujący A. J. urodzony (...) we wrześniu (...) r. podjął naukę w Technikum Kolejowym Ministerstwa Komunikacji w O. Naukę w tej placówce odwołujący ukończył (...) r. złożeniem z wynikiem pozytywnym egzaminu maturalnego.

dowód: świadectwo maturalne w aktach emerytalnych.

Harmonogram nauki w tym technikum obejmował zajęcia w szkole z przedmiotów ogólnych oraz z przedmiotów zawodowych oraz praktykę zawodową odbywaną na terenie zakładu kolejowego – Zakładów (...) w O. Taka praktyka odbywana była przez odwołującego przez 2 dni w tygodniu przez okres pierwszych dwóch lat nauki w technikum a w pozostałym okresie nauki – przez okres 1,5 miesiąca w trakcie każdego roku szkolnego. Z żadnym zakładem odwołujący w okresie nauki w technikum nie miał podpisanej umowy o naukę zawodu ani też jakiejkolwiek innej umowy o pracę.

/bezsporne – niekwestionowane wyjaśnienia odwołującego/

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12. 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącymi pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ustawy.

Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. w myśl uregulowania zawartego w przepisie art. 184 ust. 1 cytowanej ustawy mogą nabyć prawo do emerytury na powyższych warunkach po osiągnięciu wieku określonego w art.32 ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

- okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat

oraz

- okres składkowy i nieskładkowy wynoszący w przypadku mężczyzn co najmniej 25 lat.

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa wyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym wyżej przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przepis § 2 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wymaga dla zaliczania okresów pracy w warunkach szczególnych do okresów uprawniających do wcześniejszej emerytury aby praca taka była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Zgodnie z przepisem § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach … /Dz. U. nr 8 poz. 43 z póz. zm. / za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami składkowymi, okresami nieskładkowymi oraz ewentualnie okresami uzupełniającymi /okresy ubezpieczenia rolniczego, okresy pracy w gospodarstwie rolnym/. W myśl § 4 ust. 1 cytowanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

3) ma wymagany okres zatrudnienia, wynoszący dla kobiet 20 lat w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący A. J. urodzony (...), wiek 60 lat ukończył w (...). Nie posiada jednak odwołujący na 1 stycznia 1999 r. wymaganego wskazanymi wyżej przepisami co najmniej 25 – letniego okresu ubezpieczenia

Zgodnie z przepisem art.6 ust.2 pkt. 3 cytowanej wyżej ustawy za okresy składkowe uważa się przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. okresy zatrudnienia młodocianych na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r.

Zatrudnianie młodocianych w badanym okresie 1.09.1971 – 27.05.1976 odbywało się na podstawie ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226 z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą za młodocianego uważano osoby, które ukończyły 14 lat, a nie przekroczyły 18 roku życia. Od dnia 21 lipca 1961 r. - na mocy art. 45 ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju oświaty i wychowania (Dz. U. Nr 32, poz. 160) - podwyższono tę granicę wieku do lat 15. Podstawą zaliczenia okresów zatrudnienia młodocianego do okresów składkowych jest nawiązanie stosunku pracy (umowy o naukę zawodu lub w celu przygotowania zawodowego) pomiędzy młodocianym a pracodawcą co oznacza, iż nie ma decydującego znaczenia sam fakt odbywania przez ucznia zajęć praktycznych.

Oceniając status prawny takiego ucznia należy badać spełnienie warunków określonych w przepisach o zatrudnieniu młodocianych , obowiązujących w okresie wskazanym przez zainteresowanego jako okres zatrudnienia (por. wyrok SN z dnia 2 lutego 2000 r., II UKN 349/99, OSNP 2001 r., z. 11, poz. 398).

W treści art. 3 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. przyjęto, że młodociani mogli być zatrudniani przez zakłady pracy w celu nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy, odbycia wstępnego stażu pracy. Zgodnie z art. 9 ust. 1 tejże ustawy, zakład pracy, przyjmując młodocianego na naukę zawodu, w celu przyuczenia do określonej pracy oraz odbycia wstępnego stażu pracy, był obowiązany zawrzeć z nim na piśmie umowę określającą zawód albo rodzaj pracy, w jakim młodociany będzie szkolony, czas trwania nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy lub wstępnego stażu pracy oraz zasadnicze obowiązki i uprawnienia młodocianego.

Okresem składkowym, w rozumieniu przepisu art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS - w świetle analizowanych wyżej przepisów ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. - jest okres zatrudnienia wykonywanego na podstawie indywidualnej umowy między zakładem pracy, a szkolącym się młodocianym . Z twierdzeń wnioskodawcy, brak zawarcia umowy o naukę zawodu, jak też wykonywania takiego zatrudnienia. Wnioskodawca na rozprawie w 9 lutego 2017 r. wskazał, że w spornym okresie obejmującym pierwsze dwa lata nauki przez cztery dni uczęszczał do szkoły gdzie odbywała się nauka, a jedynie przez dwa dni pracował w zakładzie kolejowym, co wskazuje, że w ramach nauki w technikum kolejowym odbywał dwa razy w tygodniu praktyki zawodowe. W kolejnych latach nauki ta praktyka realizowana była przez okres 1,5 miesiąca w każdym roku szkolnym. Nie zmienia to jednak kwalifikacji takiego okresu jako okresu praktyki zawodowej. Okres takiej praktyki odbywanej w zakładzie pracy na podstawie umowy zawartej między szkołą a zakładem pracy nie jest okresem zatrudnienia wykonywanego na podstawie indywidualnej umowy między zakładem pracy a szkolącym się młodocianym. Należy odróżnić bowiem wynikający z programu nauczania w szkole obowiązek praktycznej nauki zawodu, który nie mieścił się nigdy w pojęciu zatrudnienia, por - wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 4 marca 2015 r. LEX nr 1663040, por też: wyrok S.A. w Białymstoku z dnia 20 stycznia 1999 r., III AUa 754/98, OSA 1999 r., z. 6, poz. 33; wyrok S.A. w Rzeszowie z dnia 10 maja 1994 r., III AUr 129/94, OSA 1994 r., z. 7, poz. 52).

Nie było zatem warunków aby objęty badaniem okres uzupełnił brakujący odwołującemu okres ubezpieczenia niezbędny do przyznania emerytury.

W tych warunkach badanie i dokonanie oceny czy wnioskodawca posiada wymagany okres pracy w warunkach szczególnych stało się zbędne.

Odwołania zatem jako nieuzasadnione podlegały oddaleniu.