Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kaliszu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2016 r. w Kaliszu

odwołania A. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 20 października 2015 r. Nr (...)

w sprawie A. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.10.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. odmówił A. Z. przyznania emerytury, gdyż jako osoba urodzona po 31.12.1948r. nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach na dzień1.01. 1999r., skoro okres od 24.02.1983r. do 31.12.1996r. nie może być zaliczony do pracy w szczególnych warunkach, jako, że był wówczas zatrudniony w (...) S.A P. na podstawie umowy agencyjnej.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu A. Z. domagając się przyznania emerytury z tytułu ponad l5-letniego wykonywania pracy w szczególnych warunkach przy uwzględnieniu pracy sprzedawcy paliw na umowie agencyjnej podnosząc, że była to w rzeczywistości pseudo umowa o pracę.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Okoliczności faktyczne nie są sporne.

A. Z. urodził się w dniu (...)

Organ rentowy zaliczył mu jako pracę w szczególnych warunkach zatrudnienie w (...) w przedziale czasowym od 1.08.1973r. do 14.12.1982r. łącznie 7 lat 4 miesiące i 4 dni. (tj. z pominięciem okresu służby wojskowej), ZUS nie uwzględnił natomiast jako pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia wykonywanego w ramach umowy agencyjnej w okresie od 24.02.1983r. do 31.12.1996r.

Poza sporem jest, że odwołujący się w tym okresie był zatrudniony w (...) S.A Oddział w P.w charakterze agenta stacji paliw i za okres ten pracodawca wystawił mu świadectwo pracy w szczególnych warunkach kwalifikując pracę jako wymienioną w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami) (wykaz A dział IV pkt 19).

Zgodnie z art.184 ust.1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz U. Nr 162 poz. 1118) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32-34,39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1.01.1999r.) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 1at dla mężczyzna

oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27

Stosownie do treści ust.2 emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do OFE lub przekazania środków tam zgromadzonych za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 cyt. ustawy ubezpieczeni będący pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnieni w szczególnych warunkach przez co najmniej przez 15 lat, nabywali prawo do emerytury w wieku obniżonym o 5 lat od podstawowego o ile udowodnili łączny staż ubezpieczeniowy określony w art.27 cyt. ustawy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Stosownie do ust.4 tego przepisu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługiwało prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Paragraf 2 powyższego rozporządzenia stanowi, że okresami prac uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy te stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W niniejszej sprawie A. Z. przyznając, że pracował w (...) w oparciu o umowę agencyjną podnosił, ze w istocie był pracownikiem w rozumieniu kodeksu pracy.

Ustawa o emeryturach i rentach z FUS nie zawiera definicji pracownika ani stosunku pracy. Ustawowe zdefiniowanie pojęcia pracownika na potrzeby regulacji prawnych z zakresu ubezpieczeń społecznych zawarte jest w art.8 ustawy systemowej (tj ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.(Dz. U z 2016r. poz. 34)

Przepis ten stanowi, że pracownikiem jest osoba pozostająca w stosunku pracy oraz osoba wykonująca pracę na podstawie określonej umowy cywilnoprawnej, jeśli zawarła ją z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeśli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Stosunek pracy, wobec braku odmiennej regulacji winien być rozumiany według przepisów ogólnych czyli art.22 § 1 kodeksu pracy.

Przepisy dotyczące prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach odnoszą się wyłącznie osób, które przez wskazany w cytowanym wyżej przepisie okres 15 lat świadczyły pracę w oparciu o pracowniczy stosunek pracy i to nawet gdy pracodawcą był prywatny zakład pracy. Nie odnoszą się jednak ani do rzemieślników, ani agentów, ani członków spółdzielni. orzecznictwo sądów w tym zakresie jest ukształtowane i jednoznaczne. (patrz np. wyroki Sądu Najwyższego z 25.01.2005 r. IUK 142/04 oraz z 12.02.2004r. II UK 246/03 oraz uchwała Sądu Najwyższego z 19.05.2011r, IIIUK I74/10)

Utrwalone jest też orzecznictwo wyjaśniające, że ograniczenie prawa do emerytur wcześniej szych do osób świadczących pracę w szczególnych warunkach tylko w oparciu o stosunek pracy nie jest niezgodne z konstytucyjną zasadą równego traktowania. (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z 15.11.2004r. IIUK 142/04 uchwała SN z 27.11.2003r. Iii UZP 10/03, wyrok SN z 19.05.2011r. IIIUK 174/10)

Praca świadczona w oparciu o inny stosunek prawny niż pracowniczy stosunek pracy nie jest zaliczana do pracy w szczególnych warunkach.

Umowa agencyjna nie jest tożsama ze stosunkiem pracy nawet mimo pewnych podobieństw.

Zaskarżona decyzja jest więc prawidłowa i zgodnie z art.477 ¹⁴§1 kpc orzeczono jak w wyroku.

Ubocznie należy zauważyć, że organ rentowy niewłaściwie wyłączył okres odbywania zasadniczej służby wojskowej z okresu pracy w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia w PKP skoro odwołujący się po jej odbyciu powrócił na dotychczasowe stanowisko pracy. Kwestia ta jednak nie zmienia jego sytuacji, gdyż pominięty okres nie jest wystarczający na uzupełnienie wymaganego 15 letniego pracy w szczególnych warunkach.